TERUG NAAR:

"Grootmeesters"uit het verleden en heden.

Louis Paulsen (1833 - 1891)

Louis Paulsen werd in 1833 in Nassengrund in Duitsland geboren. Hij stond bekend als een natuurtalent en kreeg al spoedig een goede reputatie. Na verloop van tijd emigreerde hij naar Amerika en kwam tot de ontdekking dat zijn theoretische kennis niet groot was. Daardoor verdiepte hij zich meer in de opbouw van de partij. Aan hem heeft de moderne schaak-theorie talrijke openingsvarianten en strategische grondslagen te danken. Hij won grote toernooien en als blindschaker oogste hij vele triomfen.

L. Paulsen - J.Owen

onregelmatig 1.e4 b6 2.g3 e6 3.Lg2 Lb7 4.Pc3 f5 5.Pge2 Pf6 6.d3 Lb4 7.0-0 Lxc3 8.Pxc3 fxe4 9.Pxe4 Pxe4 10.Dh5+ g6 11.De5 0-0 12.dxe4 Pc6 13.Dc3 e5 14.Lh6 Tf7 15.f4 La6? 16.fxe5 Lxf1 17.Txf1 De7 18.Txf7 Dxf7 19.e6! De7 20.exd7 Pe5 21.Lh3 g5? 22.Dxc7 g4 23.d8(D) Dxd8 24.Dg7 mat.

Wilhelm Steinitz (1836 - 1900)

Wilhelm Steinitz werd op 14 mei 1836 te Praag geboren.In 1862 begon hij zich geheel op het schaakspel toe te leggen. Opvallend was zijn bekwaamheid in het verdedigen, hoewel hij beslist niet de briljanste speler is geweest in de geschiedenis wist hij menig gambiet door zwak spel van zijn tegenstander te weerleggen. Zo'n tien jaar is hij bezig geweest met zijn theorieën en hij was tevens jaren lang schaakredakteur. De kroon op zijn werk werd gezet door de 10-5 overwinning op Zukertort, daarna noemde Steinitz zichzelf wereldkampioen. Drie maal verdedigde hij zijn titel met succes, maar na 8 jaar werd hem de titel ontnomen door Emanuel Lasker.

Steinitz - Von Bardeleben (Hastings 1895)

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5 4.c3 Pf6 5.d4 exd4 6.cxd4 Lb4+ 7.Pc3 d5 8.exd5 Pxd5 9.0-0 Le6 10.Lg5 Le7 11.Lxd5 Lxd5 12.Pxd5 Dxd5 13.Lxe7 Pxe7 14.Tfe1 f6 15.De2 Dd7 16.Tac1 c6 17.d5! cxd5 18.Pd4 Kf7 19.Pe6 Thc8 20.Dg4 g6 21.Pg5+ Ke8 22.Txe7+ Kf8 23.Tf7+ Kg8 24.Tg7+ Kh8 25.Txh7+ en zwart gaf op er volgt mat in 10. 25. .... Kg8 26.Tg7+ Kh8 27.Dh4+ Kxg7 28.Dh7+ Kf8 29.Dh8+ Ke7 30.Dg7+ Ke8 31.Dg8+ Ke7 32.Df7+ Kd8 33.Df8+ De8 34.Pf7+ Kd7 35.Dd6 mat.

P. Charles Morphy (1837 - 1884)

Charles Morphy was een Amerikaans schaakmeester. Hij studeerde voor jurist maar heeft dit beroep nooit uitgeoefend. Op jeugdige leeftijd leerde hij het schaken van zijn vader en oom, die regelmatig tegen elkaar aantraden. Zo won hij in 1857 een toernooi in New York en daarna ging hij zijn geluk beproeven in Europa. Na ongeveer een jaar aan de top gestaan te hebben, verdween hij plotseling van het toneel. Hij werd mensenschuw en stierf in een inrichting voor geestelijk gestoorden. Morphy heeft verscheidene blindséances gegeven. Zijn stijl maakte indertijd een geweldige indruk door de flitsende combinaties. Later is pas duidelijk geworden dat Morphy de eerste is geweest die begrip had voor positiespel. Hieronder een partij van de "Grootmeester" uit het verleden. Deze partij werd in de loge van Graaf Isouard gespeeld tijdens een opvoering van "De Barbier van Sevilla".

Morphy - Hertog Karel van Brunswijk en Graaf Isouard. (Parijs 1858).

1.e4 e5 2.Pf3 d6 3.d4 Lg4 4.dxe5 Lxf3 5.Dxf3 dxe5 6.Lc4 Pf6 7.Db3 De7 8.Pc3 c6 9.Lg5 b5? 10.Pxb5! cxb5 11.Lxb5+ Pbd7 12.0-0-0 Tad8 13.Txd7! Txd7 14.Thd1 De6 15.Lxd7+ Pxd7 16.Db8+ Pxb8 17.Td8 mat.

J.H.Blackburne (1841 - 1924)

Blackburne werd in 1841 te Manchester geboren. Hij heeft vele goede resultaten behaald en behoorde in zijn tijd tot de absolute top. In landenwedstrijden trad hij vele malen op om te laten zien dat de Engelsen er ook kaas van gegeten hadden. Intuïtief en fantasierijk zette hij zijn partijen op en grote deskundigheid legde hij aan de dag in het eindspel. Het valt op dat schakers uit vroeger tijden zeer goede blindschakers waren, want ook Blackburne hoorde daarbij.

J.H.Blackburne - A. Nimzowitsch

1.e3 d6 2.f4 e5 3.fxe5 dxe5 4.Pc3 Ld6 5.e4 Le6 6.Pf3 f6 7.d3 Pge7 8.Le3 c5 9.Dd2 Pc6 10.Le2 Pd4 11.0-0 0-0 12.Pd1 Pc6 13.c3 Pxe2+ 14.Dxe2 Tfe8 15.Ph4 Lf8 16.Pf5 Kh8 17.g4 Dd7 18.Pf2 a5 19.a3 b5 20.Tad1 Tab8 21.Td2 b4 22.axb4 axb4 23.c4 Ta8 24.Df3 Ta2? 25.g5! g6 26.Pg4 gxf5 27.Pxf6 Pd4 28.Df2 Dc6 29.Pxe8 Dxe8 30.Lxd4 exd4 31.exf5 Ld7 32.Tfe1 Df7 33.Dh4 Ta8 34.Tf2 Lc6 35.Dg4 Te8? 36.Txe8 Dxe8 37.Te2 Dd7 38.Te6 La8 39.g6 hxg6 40.Txg6 Dh7 41.Dg3! Dh5 42.Tg4! 1 - 0.

Emanuel Lasker (1868 - 1941)

Emanuel Lasker werd te Berlinchen geboren. Reeds op zijn elfde jaar werd hij door zijn ouders naar Berlijn gestuurd om de kost te gaan verdienen en om zelfstandig te worden. Hij blijkt zich snel te ontwikkelen en verdient zijn kost met schaken in een koffiehuis. Omstreeks zijn twintigste jaar schrijft hij zich in als deelnemer aan een grote wedstrijd te Breslau. Daar wint hij tot ieders verbazing de eerste prijs en daarmee is zijn carrière begonnen. In 1894 wint hij de wereldtitel en verdedigt deze in matches tegen Steinitz, Tarrasch, Marshall, Schlechter, en Janovsky met succes. Maar hij moet in 1921 zijn kroon aan Capablanca afstaan. De daaropvolgende jaren wint hij enkele sterk bezette toernooien en er gingen stemmen op om een revanche-match tegen Capablanca. Er komt echter niets van terecht door veel heen en weer gepraat. In 1936 speelt Lasker nog twee toernooien, in Moskou en in de Engelse stad Nottingham. In beide toernooien eindigt hij in de kopgroep.Inmiddels heeft hij zich in Moskou een goede positie verworven als schaak-instructeur. Dat is echter van korte duur want in 1937 trekt hij naar Amerika, waar hij in 1941 sterft. Behalve als schaker is Lasker ookals filosoof en als wiskundige werkzaam geweest.

Lasker - Capablanca (St Petersburg 1914)

Spaanse opening

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.Lxc6 dxc6 5.d4 exd4 6.Dxd4 Dxd4 7.Pxd4 Ld6 8.Pc3 Pe7 9.0-0 0-0 10.f4 Tfe8 11.Pb3 f6 12.f5! b6 13.Lf4 Lb7 14.Lxd6 cxd6 15.Pd4 Tad8 16.Pe6 Td7 17.Tad1 Pc8 18.Tf2 b5 19.Tfd2 Tde7 20.b4 Kf7 21.a3 La8 22.Kf2 Ta7 23.g4 h6 24.Td3 a5 25.h4 axb4 26.axb4 Tae7 27.Kf3 Teg8 28.Kf4 g6 29.Tg3 g5+ 30.Kf3 Pb6 31.hxg5 hxg5 32.Th3 Td7 33.Kg3 Ke8 34.Th1 Lb7 35.e5! dxe5 36.Pe4 Pd5 37.Pc5! Lc8 38.Pxd7 Lxd7 39.Th7 Tf8 40.Ta1 Kd8 41.Ta8+ Lc8 42.Pc5 1 - 0.

Francois André Darican Philidor (1726 - 1795)

Philidor was een Frans musicus die met schaken en dammen zijn brood verdiende. Hij leerde op tien jarige leeftijd het schaken. Zijn boek "L' analyse de jeu d' échecs"(1749) is lang toonaangevend geweest en werd verscheidene malen vertaald. De naar Philidor genoemde verdediging werd in dit boek warm aanbevolen, maar ze schijnt door Philidor zelf nooit te zijn toegepast. Philidor legde de nadruk op de pionnen, de zegswijze "de pionnen zijn de ziel van het schaakspel" is daar niet vreemd aan. Hij was de eerste officieuze wereldkampioen en in die hoedanigheid gaf hij schaakles aan Lodewijk de 16e. In 1745 bezocht hij ons land voor een muziektoernee. Op 24 augustus 1795 overleed hij, miskend en teleurgesteld omdat zijn pionnentheorie toen nog niet begrepen werd. Uit het werk van Philidor volgt de onderstaande partij:

Philidor - N.N.

1.e4 e5 2.Lc4 c6 3.d4 exd4 4.Dxd4 d6 5.f4 Le6 6.Ld3 d5 7.e5 c5 8.Df2 Pc6 9.c3 g6 10.h3 h5 11.g3 Ph6 12.Pf3 Le7 13.a4 Pf5 14.Kf1 h4 15.g4 Pg3+ 16.Kg2 Pxh1 17.Kxh1 Dd7 18.Dg1 a5 19.Le3 b6 20.Pa3 0-0-0 21.La6+ Kc7 22.Pc2 Tda8 23.Lb5 Dd8 24.b4 Df8 25.bxc5 bxc5 26.Pd2 c4 27.Pf3 f6 28.Lb6+ Kb7 29.Lxc6+ Kxc6 30.Pd4+ Kd7 31.f5 Lg8 32.e6+ Ke8 33.Pb5 Ld6 34.Dd4 1 - 0.

J.H.Zukertort (1842 - 1888)

Hij werd geboren in Lublin (Russisch Polen) en bezocht in Breslau het gymnasium. Hij diende in het Pruisische leger als militair arts en trad verder op als muziekkritikus, buitenlands korrespondent, musicus, maar verdiende zijn brood grotendeels met schaken. Hij leefde aanvankelijk te Berlijn en later te Londen. Zukertort heeft als toernooispeler grote resultaten behaald, maar heeft zich als het ware "kapot"gespeeld op Steinitz. Na de tweekamp van 1886 was hij een gebroken man. In 1888 kreeg hij te Londen tijdens het spelen van een vrije partij een beroerte en een dag later was hij overleden. Hieronder een fraaie partij:

Zukertort - Blackburne (Londen 1883)

1.c4 e6 2.e3 Pf6 3.Pf3 b6 4.Le2 Lb7 5.0-0 d5 6.d4 Ld6 7.Pc3 0-0 8.b3 Pbd7 9.Lb2 De7 10.Pb5 Pe4 11.Pxd6 cxd6 12.Pd2 Pdf6 13.f3 Pxd2 14.Dxd2 dxc4 15.Lxc4 d5 16.Ld3 Tfc8 17.Tae1 Tc7 18.e4 Tac8 19.e5 Pe8 20.f4 g6 21.Te3 f5 22.exf6ep Pxf6 23.f5 Pe4 24.Lxe4 dxe4 25.fxg6 Tc2 26.gxh7+ Kh8 27.d5+ e5 28.Db4!! Tc5 29.Tf8+ Kxh7 30.Dxe4+ Kg7 31.Lxe5+ Kxf8 32.Lg7+ 1 - 0.

M.I. Tjigorin (1850 - 1908)

Tjigorin werd geboren in Gatsjin, een stadje vlakbij Leningrad. Reeds vroeg werd hij wees en belandde in een weeshuis waar hij het schaakspel leerde kennen. In 1873 verhuisde hij naar Leningrad en kwam in dienst van de staat. Hij had zich inmiddels als schaker goed ontwikkeld en zo rond 1878 behoorde hij al tot de Russische top. In 1881 ging hij voor het eerst naar het buitenland om toernooien te spelen en behaalde daar mooie successen. Na 1903 ging het echter bergafwaarts met hem. Hij was bekent om zijn liefde voor de drank en nam weinig nachtrust, wat dan ook de oorzaak was voor zijn dood in 1908. In onze tijd hebben de Russische schaakmeesters gretig gebruik gemaakt van Tjigorins nalatenschap aan partijen. Ze bevatten een rijkdom aan schaakschoonheid en hebben ongetwijfeld bijgedragen aan de ontwikkeling van het Russische schaak.

M.I.Tjigorin - W.Steinitz

Evans Gambiet.

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5 4.b4 Lxb4 5.c3 La5 6.0-0 d6 7.d4 Lg4 8.Lb5 exd4 9.cxd4 Ld7 10.Lb2 Pe7 11.Lxd7+ Dxd7 12.Pa3 Ph6 13.Pc4 Lb6 14.a4 c6 15.e5 d5 16.Pd6+ Kf8 17.La3 Kg8 18.Tab1 Phf5 19.Pxf7+ Kxf7 20.e6+ Kxe6 21.Pe5 Dc8 22.Tfe1 Kf6 23.Dh5 g6 24.Lxe7+ Kxe7 25.Pxg6++ Kf6 26.Pxh8 Lxd4 27.Tb3! Dd7 28.Tf3 Txh8 29.g4 Tg8 30.Dh6+ Tg6 31.Txf5+ 1 - 0.

Siegbert Tarrasch (1862 - 1934)

Tarrasch was een grootmeester van Duitse afkomst. Hij werd in 1862 geboren en stierf in 1934. Hij studeerde voor arts, het beroep wat hij later ook uitoefende en werd bestempeld als de grondlegger van de Duitse schaakschool. Tarrasch heeft vele toernooien gewonnen; Breslau 1889, Manchester 1890, Dresden 1892, Leipzig 1894 om er maar een paar te noemen. Hij was echter niet opgewassen tegen Emanuel Lasker die hem twee maal in een tweekamp versloeg. Tarrasch speelde voorzichtig en had geen bijzondere aanleg voor combineren, maar één ding heeft hij beter begrepen dan zijn voorgangers; de betekenis van een snelle ekonomische ontwikkeling der strijdkrachten, natuurlijk zonder materiële offers. Zijn stijl werd wel vergeleken met die van Steinitz. Hij was de grote voorvechter van de geïsoleerde damepion, de open verdediging van het spaans en de Tarrasch-verdediging van het damegambietzijn er voorbeelden van. Als geen ander verstond hij de kunst om de problemen van het schaakspel aan oningewijden uit te leggen. Zijn invloed op de meeste Europese meesters van heden is nog duidelijk aantoonbaar. Een van zijn grootste volgelingen is de Duitse grootmeester Wofgang Unzicker. Nu een partij uit het Franz Jozef jubileumtoernooi te Wenen in 1898. Door deze partij te winnen wist hij het toernooi op zijn naam te brengen.

S.Tarrasch - H.N.Pillsbury

Vier paardenspel

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.Pc3 Lb4 5.0-0 0-0 6.d3 d6 7.Lg5 Lxc3 8.bxc3 Pe7 9.Lc4 Le6 10.Lxf6 gxf6 11.Lxe6 fxe6 12.Ph4 Pg6 13.Pxg6 hxg6 14.f4 Kg7 15.f5 exf5 16.exf5 Th8 17.fxg6 Th6 18.Tab1 b6 19.Tb4 Dd7? 20.Txf6! Kxf6 21.Df3+ Kg7 22.Dxa8 c5 23.Tb1! Txg6 24.Tf1 De7 25.c4 e4? 26.Dxe4 Dxe4 27.dxe4 Tg4 28.Te1 Kf6 29.g3 Ke5 30.c3 Tg7 31.Kg2 Tb7 32.a4 a6 33.h4 b5 34.axb5 axb5 35.cxb5 Txb5 36.Kh3 c4 37.Kg4 Tb2 38.h5 Tc2 39.Th1 Ta2 40.h6 Ta8 41.h7 Th8 42.Kg5 Kxe4 43.Kg6 Kd3 44.Kg7 Txh7+ 45.Kxh7 Kxc3 46.Td1 1 - 0.

Jacques Mieses (1865 - 1954)

Jacques Mieses was een voortreffelijk schaker die menige knappe prestatie heeft geleverd. Tot kort na de tweede wereldoorlog schaakte hij nog zo sterk, dat hij op het toernooi van Hastings een schoonheidsprijs won. Hoewel hij lang aan de top is gebleven, werd hij nooit de grote ster die als schaker de wereld van zich deed spreken. Hij was schaakjournalist en bouwde daarin een grote reputatie op. Mieses was de eerste die de grote krantenconcerns voor belangrijke toernooien wist te interesseren. Verder heeft hij veel bijgedragen tot de schaakliteratuur. Hij werd in Leipzig geboren en studeerde in Berlijn. De schaaktheorie en probleemstellingen hadden zijn voorkeur. Hieronder een miniatuur van Mieses.

Mieses - Wiarda Schandau 1927 Caro-Kann

1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Pf6 5.Pg3 e6 6.Le3 Le7 7.Ld3 Pbd7 8.De2 Dc7 9.Pf3 b6 10.c4 Lb7 11.Tac1 c5 12.d5 Pe5 13.Pxe5 Dxe5 14.f4 Dd6 15.Ld2 Tad8 16.0-0 Lc8 17.Lc3 0-0 18.Le5! Dd7 19.d6! Lxd6 20.Lxf6 gxf6 21.Ph5 Er dreigt zowel mat als damewinst zie:21.... Kh8 22.Pf6 De7 23.Dh5 Kg7 24.Dh7 Kf6 25.Dh6 mat.1 - 0.

José Raoul Capablanca (1888 - 1942)

Capablanca werd in 1888 te Havanna geboren. Al jong speelde hij op grootmeesterlijk niveau. In 1905 vertrok hij naar Amerika waar hij aan de universiteit van Columbia techniek ging studeren. Rond 1908 begon hij zich bezig te houden met toernooischaak en maakte een toer door Amerika. Kort daarna ging hij ook naae Europa om zijn krachten te meten met de Europese top. Tijdens de eerste wereldoorlog ging hij terug naar Havana. In 1921 deed hij weer van zich spreken; Emanuel Lasker daagde hem uit voor de wereldtitel te spelen. Capablanca won met 9 - 5 en werd daardoor wereldkampioen. Hij speelde daarna nog enkele goede toernooien totdat er een mindere periode aanbrak. Echter in 1927 was er weer een opleving. Hij won te New York een kandidatentoernooi, Aljechin werd tweede en mocht daardoor Capablanca uitdagen voor een wereldtitelmatch. Het duel vond plaats in Buenos Aires, er waren niet minder dan 34 partijen voor nodig voordat Aljechin als winnaar werd uitgeroepen. Capablanca was teleurgesteld maar bleef goede prestaties leveren. In de tweede wereldoorlog echter kwam er een einde aan zijn leven. Een hartaanval in 1942 velde voorgoed de "Grootmeester"uit het verleden. Hieronder een partij uit de tweekamp Capablanca - Euwe juli 1931.

Capablanca - Euwe 1931 Tweekamp

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.Dc2 d5 5.cxd5 exd5 6.Lg5 Dd6 7.e3 Pe4 8.Lf4 Dg6 9.a3 Lxc3 10.bxc3 Lf5 11.Db3 0-0 12.f3 Pd6 13.g4! Ld3 14.Dxd5 Lxf1 15.Kxf1 Dd3+ 16.Pe2 Pc4 17.Kf2 Pxe3 18.Dxb7 Pa6 19.Db1 Dxb1 20.Taxb1 Pc4 21.a4 Tab8 22.Tb5 Tb6 23.Thb1 Te8 24.Pg3 Tf6 25.Tf5 Tb6 26.Txb6 axb6 27.Pe4 f6 28.h4 c6 29.h5 Kf7 30.Lc1? Te6??? 31.Pg5+ 1 - 0.

Alexander Alexandrovitsj Aljechin (1892 - 1946)

Aljechin werd als zoon van een zeer welgestelde familie in 1892 te Moskou geboren. Tijdens zijn studie debuteerde hij op 18-jarige leeftijd als schaakmeester in Hamburg. In 1914 behaalde hij zijn eerste grote resultaat, door achter Lasker en Capablanca als derde te eindigen in een toernooi te St. Petersburg. De eerste wereldoorlog gooit echter roet in het eten. Hij ontsnapt uit Duitsland en gaat als officier in het Russische leger. Deze carriëre wordt evenwel afgebroken door de revolutie van 1917. Hij raakt in gevangenschap en zwerft vele maanden door zijn land. In 1921 duikt hij plotseling op in Berlijn. Vanaf dat moment begint hij weer te schaken en behaalt het ene succes na het andere. de overwinning op Capablanca bezorgt hem de wereldtitel. Aljechin's grootste toernooi-succes valt in 1930. Hij wint in San Remo een eerste prijs en geeft slecht twee halve punten aan zijn concurrenten prijs. Inmiddels heeft Euwe de wereldkampioen voor een match uitgedaagd en Schakend Nederland zet in de moeilijke crisistijd alles op alles om de zaak financieel mogelijk te maken. In het najaar van 1935 komt de eerste match Euwe - Aljechin. Euwe wint met 15½ - 14½; Nederland heeft een wereldkampioen! Aljechin's reputatie krijgt hiermee een deuk en hij ziet geen kans meer om de goede resultaten te continueren. Zijn enige kans is een revanchematch in 1937. Euwe onderschat Aljechin en vat het te gemakkelijk op, zodoende wint Aljechin met 15½ - 9½ en is opnieuw wereldkampioen. Zijn grote tijd blijkt toch voorbij te zijn. In het AVRO toernooi 1938 wordt hij vierde. Na de oorlog blijkt hij in Spanje te wonen en speelt nog enkele kleine toernooien. In het voorjaar van 1946 komt er een bericht uit het Portugese dorpje Estoril, dat Aljechin, na bij het roulettespel een groot bedrag te hebben verloren, op een ochtend levenloos op zijn hotelkamer is aangetroffen.

Aljechin - Euwe 27e matchpartij 1935, Den Haag.

1.e4 e5 2.Pc3 Pf6 3.Lc4 Pxe4 4.Dh5 Pd6 5.Lb3 Le7 6.Pf3 Pc6 7.Pxe5 Pxe5? 8.Dxe5 0-0 9.Pd5 Te8 10.0-0 Lf8 11.Df4 c6 12.Pe3 Da5 13.d4 Dh5 14.c3 Pe4 15.f3 Pg5 16.d5 cxd5 17.Pxd5 Pe6 18.Dg4 Dg6 19.Le3 b6 20.Tad1 Lb7 21.Dxg6 hxg6 22.Tfe1 Tac8 23.Kf2 Lc5 24.Lxc5 Pxc5 25.Lxd5 Pxc5 26.Txe8+ Txe8 27.b4 Pe6 28.Lxe6 dxe6 29.Td7 Tc8 30.Txa7 Txc3 31.Ta8+ Kh7 32.a4 Tb3 33.b5 g5 34.Ke2 e5 35.Kd2 f6 36.Kc2 Tb4 37.Kc3 Td4 38.Ta6 Kg6 39.Txb5 Txa4 40.Ta6 Td4 41.b6 1 - 0.

I.Gunsberg (1854 - 1930)

Deze Hongaar van geboorte leerde het schaken pas laat. Op negenjarige leeftijd verruilde hij zijn vaderland voor Engeland. Zijn schaakstijl was erg briljant, doch te wild, toen hij evenwel evenwichtiger ging spelen kom hij zich met de sterksten meten. Zijn grootste succes behaalde hij in het toernooi te Hamburg in 1885 maar ook in andere toernooien heeft hij daverende overwinningen weggesleept. Een man met tomeloze energie die niet alleen als schaker maar ook als redenaar en schrijver faam genoot. Hij verzorgde voor kranten als de Daily News schaakrubrieken. Verder was hij een berucht tegenstander als simultaangever. Vele malen speelde hij tegen zijn grote rivaal Blackburne. Als herinnering aan Gunsberg volgt hier één van deze ruige offerfeesten.

J.H.Blackburne - I.Gunsberg, Hastings 1895.

1.e4 e5 2.f4 exf4 3.Lc4 d5 4.Lcd5 Dh4+ 5.Kf1 g5 6.Df3 c6 7.Dc3 f6 8.Pf3 Dh6 9.d4 Pe7 10.Lc4 Pbd7 11.a4 Lg7 12.Pa3? f5! 13.h4 Pf6! 14.Pxg5 Pxe4 15.Dd3 Pg3+ 16.Kg1 Pxh1 17.Lxf4 Dxh4 18.De3? Pg3! 19.Lxg3 Dxd4 20.Dxd4 Lxd4+ 21.Kh2 Lxb2 22.Tad1 Thf8 23.Ld6 Lf6 24.Ph3 f4 25.Pf4 Lg4 26.Td3 Tad8 27.g3 Lg5 28.Pe6 Lxe6 29.Lxe6 Tf6 30.Lxe7 Th6+ 31.Kg2 Lxe7 32.Te3 Lxa3 0 - 1.

A.Rubinstein (1882-1958)

Akiba Rubinstein werd in 1882 te Stawiski (Polen) geboren. Al vroeg beheerste hij het schaakspel in al zijn facetten en zijn combinatievermogen en eindspelkennis bezorgden hem vele successen. Emanuel Lasker was in die tijd de gevierde man en Rubinstein werd als zijn belangrijkste uitdager beschouwd. Financieel had Rubinstein het echter niet breed, zodat via andere kanalen steun gezocht werd. Door toedoen van de eerste wereldoorlog kwam er van een match echter niets terecht. Diezelfde oorlog bracht hem fysiek in de problemen en zijn geestelijke vermogens werden aangetast, ondanks dat behaalde hij tot 1932 nog redelijke successen. In die tijd verhuisde hij naar België waar hij in een inrichting voor geesteszieken werd opgenomen. In de jaren 50 doet zijn vrouw een beroep op de wereldschaakbond om financiële steun aangezien ze de hoge kosten voor de verpleging niet meer kan dragen. Rubinsteins beste partijen worden daarop in boekvorm uitgebracht en de opbrengst komt ten goede van zijn verpleging. In het voorjaar van 1958 maakt de ziekte een einde aan het bewogen leven van deze "Groot"meester.

Nu zijn onsterfelijke partij:

Rotlevi - Rubinstein (Lodz 1907)

1.d4 d5 2.Pf3 e6 3.e3 c5 4.c4 Pc6 5.Pc3 Pf6 6.dxc5 Lxc5 7.a3 a6 8.b4 Ld6 9.Lb2 0-0 10.Dd2 De7 11.Ld3 dxc4 12.Lxc4 b5 13.Ld3 Tfd8 14.De2 Lb7 15.0-0 Pe5! 16.Pxe5 Lxe5 17.f4 Lc7 18.e4? Tac8 19.e5? Lb6+ 20.Kh1 Pg4! 21.Le4 Dh4! 22.g3 Txc3!! 23.gxh4 Td2!! 24.Dxd2 Lxe4+ 25.Dg2 Th3 en mat is onvermijdelijk.

R.Teichmann (1868 - 1925)

Op kerstavond 1868 werd te Altenburg in Duitsland Richard Teichmann geboren. Het was dezelfde avond dat in het gehucht Belinchen, in Brandenburg een andere beroemde wereldburger het levenslicht aanschouwde: Emanuel Lasker. De jonge Teichmann studeerde te Berlijn en Jena, maar ging in 1892 naar Engeland, waar hij zich bij de Engelse schaak elite schaarde. Aangezien hij een groot talenkenner was, kostte het hem niet veel moeite de Engelse taal volledig te beheersen. Als schaker was Teichmann een voor zijn tijd modern speler, positioneel goed onderlegd, maar toch ook in staat ingewikkelde combinaties uit te denken.

R.Teichmann - K.Slechter

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 d6 8.c3 0-0 9.d3 Pa5 10.Lc2 c5 11.Pbd2 Dc7 12.Pdf1 Pc6 13.Pe3 Lb7 14.Pf5 Tfe8 15.Lg5 Pfd7 16.Lb3 Pdf8 17.Ld5 Pg6 18.Lxe7 Pgxe7 19.Lxf7+ Kxf7 20.Pg5+ Kg8 21.Dh5 Pxf5 22.Dxh7+ Kf8 23.Dxf5+ Kg8 24.Dg6! Dd7 25.Te3 1 - 0.

G. Maroczy (1870 - 1951)

Maroczy werd in maart 1870 te Szeged in Hongarije geboren. Hij studeerde wiskunde en het schaken was een goede afleiding bij zijn studie. Zijn eerste grote succes was Hastings 1895. Hier behaalde hij zijn meestertitel door eerste te worden in groep B. Tot 1908 was hij een regelmatige toernooispeler met goede resultaten. Na die tijd speelde hij nog maar weinig. Hij is bekend geworden door zijn vakkundige verdedigen, hij weerlegde menige opening door deze met geraffineerd tegenspel te bestrijden. Zo heeft hij onder meer een aantal prachtige dame-eindspelen op zijn naam staan. Hij stond bekend als een zachtmoedig mens. Uit het toernooi te Monte Carlo in 1902 stamt de volgende partij tegen Mieses, een typisch voorbeeld van weerlegging van een dubieus gambiet.

J.Mieses - G.Maroczy

1.e4 e5 2.d4 exd4 3.c3 dxc3 4.Lc4 cxb2 5.Lxb2 d6 6.Pe2 Pc6 7.0-0 Le6 8.Ld5 Pf6 9.Db3 Dc8 10.Pf4 Lxd5! 11.exd5 Pe5 12.Te1 Le7 13.Lxe5 dxe5 14.Txe5 Dd7! 15. Dg3 0-0-0! 16.Dxg7 Dd6 17.Dg5 The8 18.Pd2 Pd7 19.Txe7 Dxe7 20.Dg3 Db4 21.Pf3? Tg8 22.Dh4 Dc3! 23.Tab1 Dxf3 0 - 1.

H.N. Pillsbury (1872-1906)

De Amerikaan Pillsbury werd in 1872 te Summerville geboren. Hij stond bekent als "de virtuoos van de doorbraak" omdat hij vele malen een doorbraak forceerde, vooral op f5. Tevens was hij een geweldig goede blindschaker. Vaak speelde tegen meer dan 16 tegenstanders van behoorlijk niveau. In 1902 waagde hij het om tegen 21 aspirant-meesters aan te treden. Voor deze ontmoeting gaf niemand Pillsbury enige kans, doch zij kregen ongelijk: Hij versloeg drie tegenstanders, speelde elf maal remise en verloor zeven partijen. Nadien is zijn rekord vele malen gebroken, doch in zijn tijd beschouwde men dat als iets onmogelijks. Buiten het blindschaken speelde hij ook vele toernooien. Hij behaalde een schitterende overwinning in Hastings 1895 en men beschouwde hem als een kandidaat voor de wereldtitel. Helaas bleef Hastings het enige hoogtepunt in zijn carrière, meestal eindigde hij op een 2e of 3e plaats. Kort na zijn dertigste konstateerde men bij hem een ernstige ziekte en hij speelde nog maar weinig. Hij verdween daardoor van het toneel en stierf 34 jaren jong aan de gevreesde ziekte. Hier volgt wat men noemt zijn "onsterfelijke " partij.

H.N.Pillsbury - Dr. E. Lasker

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Pf6 4.e5 Pfd7 5.f4 c5 6.dxc5 Pc6 7.a3 Pxc5 8.b4 Pd7? 9.Ld3 a5 10.b5 Pb8 11.Pf3 Pc5 12.Le3 Pbd7 13.0-0 g6 14.Pe2 Le7 15.De1 Pb6 16.Pd4 Ld7 17.Df2 Pa4 18.Tab1 h5 19.b6! Pxd3 20.cxd3 Lxa3 21.f5 gxf5 22.Pf4 h4 23.Ta1 Le7 24.Txa4 Lxa4 25.Pxe6!! fxe6 26.Pxe6 Ld7 27.Pxd8 Taxd8 28.Lc5 Tdc8 29.Lxe7 Kxe7 30.De3 Tc6 31.Dg5+ Kf7 32.Tfc1 Txc1+ 33.Dxc1 Thc8 34.De1 h3 35.gxh3 Tcg8+ 36.Kf2 a4 37.Db4 Tg6 38.Kf3 a3 39.Dxa3 Txb6 40.Dc5 Te6 41.Dc7 Ke7 42.Kf4 b6 43.h4 Tc6 44.Db8 Le8 45.Kxf5 Th6 46.Dc7+ Kf8 47.Dd8 b5 48.e6 Th7 49.Ke5 b4 50.Dd6+ 1 - 0.

F.J.Marshall (1877 - 1944)

Frank James Marshall speelde vanaf zijn tiende jaar schaak. Hij genoot bekendheid als gambietspeler en de bekende Marshall-variant in het Spaans is van hem afkomstig. Hij hield niet van remises en streed door tot de winst werd bereikt. Lukte dat hem niet dan toonde hij zich een waardig verliezer. Tussen 1915 en 1940 kende hij zijn sterkste periode. Vele malen eindigde hij boven zijn grote concurrenten zoals Reti, Bogoljubov, Tartakower en Maroczy. Hieronder een partij van Marshall (met één van de mooiste zetten uit de schaakhistorie).

Lewitsky - Marshall

1.d4 e6 2.e4 d5 3.Pc3 c5 4.Pf3 Pc6 5.exd5 exd5 6.Le2 Pf6 7.0-0 Le7 8.Lg5 0-0 9.dxc5 Le6 10.Pd4 Lxc5 11.Pxe6 fxe6 12.Lg4 Dd6 13.Lh3 Tae8 14.Dd2 Lb4 15.Lxf6 Txf6 16.Tad1 Dc5 17.De2 Lxc3 18.bxc3 Dxc3 19.Txd5 Pd4! 20.Dh5? Tef8 21.Tde5 Tfh6! 22.Dg5 Txh3! 23.Tc5 Dg3!! wit geeft het op. Op 24.hxg3 volgt Pe2 mat. Na 24.fxg3 Pe2 mat Ook 24.Dxg3 Pe2+ 25.Kh1 Pxg3+ 26.Kg1 Pxf1 leidt eveneens tot een volkomen verloren stelling.

K. Schlechter (1874 - 1918)

De in 1874 te Wenen geboren Karl Slechter stond bekend als een zachtmoedig man. Het schaken was zijn leven en al gauw bleek hij het spel goed te beheersen. Mede door zijn zachtmoedigheid stelde hij zich al gauw tevreden met remises in de diverse toernooien waar hij aan deelnam. Hij werd dan ook bekend als de remisekoning en wist zich daardoor op het hoogste niveau te handhaven. Zijn hoogtepunt was een match om de wereldtitel tegen Emanuel Lasker. De vijfde partij wist Schlechter te winnen en acht partijen eindigden in remise. De tiende partij moest de beslissing brengen en de remise was dus voldoende voor Schlechter om de wereldtitel over te nemen. Maar helaas, een remiseachtige tiende partij speelde hij door en nam teveel risico waardoor hij alsnog verloor. De stand werd alsnog 5 - 5 en Lasker bleef wereldkampioen. Op 44-jarige leeftijd werd hij door tbc geveld. Nu een partij die eens niet in remise eindigde.

K.Schlechter - G.Marco

1.d4 d5 2.c4 e6 3.Pc3 Pf6 4.Lg5 Le7 5.e3 0-0 6.Pf3 Pbd7 7.Tac1 a6 8.c5 b5? 9.b4 c6 10.Ld3 a5 11.a3 Tfe8? 12.0-0 Ph5 13.Lxe7 Dxe7 14.Pe5 Pxe5 15.Lxh7+ Kf8 16.Dxh5 Pc4 17.Ld3 Df6 18.Lxc4 bxc4 19.b5 Ld7 20.bxc6 Lxc6 21.Tb1 g6 22.Dh6+ Ke7 23.Tb6 Kd7 24.Dh3 Dg5 25.Tfb1 Teh8 26.Df3 f5 27.Txc6 Kxc6 28.Pxd5 Tab8 29.Pf4+ Kd7 30.Tb7+ Txb7 31.Dxb7+ Ke8 32.c6 zwart gaf op.Er dreigde zowel 33.Dd7+ met damewinst als 33.c7.

R.Spielman (1883 - 1942)

Rudolf Spielman is in Wenen geboren en leerde al jong schaken. Zijn talenten werden al snel onderkend en al gauw verscheen hij in grote internationale toernooien. Hij was een uitnemend aanvalsspeler, maar met een geringe openingskennis. Hij was een voorvechter van het Koningsgambiet en speelde vele malen zwakkere tegenstanders op geraffineerde wijze van het bord. Goede resultaten wisselde hij af met zwakke. Zijn grootste triomf was zijn overwinning in Semering 1926. Eerst had men hem geweigerd, maar doordat er op het laatste moment iemand uitviel, werd hij toch opgeroepen en won op verbluffende wijze de eerste prijs. In de oorlog vluchtte hij naar Zweden omdat hij van joodse afkomst was. Daar woonde hij tot zijn dood. Nu een partij tegen Landau uit 1933.

R.Spielman - Landau

1.e4 Pf6 2.Pc3 d5 3.e5 Pfd7 4.e6?! fxe6 5.d4 Pf6? 6.Pf3 c5 7.dxc5 Pc6 8.Lb5 Ld7 9.0-0 Dc7 10.Te1 h6 11.Lxc6 bxc6 12.Pe5 g5 13.Dd3 Tg8 14.b4 Lg7 15.Dg6+ Kd8 16.Df7 Le8 17.Dxe6 Tf8 18.b5 Pe4 19.Txe4 dxe4 20.Lf4 Lxe5 21.Lxe5 Dd7 22.Td1 1 - 0.

S.G.Tartakower (1878 - 1956)

Savielly Tartakower was een Pools grootmeester die later de Franse nationaliteit aannam. Op zijn tiende jaar leerde hij schaken en in 1906 behaalde hij zijn meestertitel. In Wenen promoveerde hij als jurist en was als zodanig werkzaam. In de eerste wereldoorlog diende Tartakower in het Hongaarse leger en in de tweede wereldoorlog vocht hij onder de naam luitenant Cartier in het Franse leger. Als schaakschrijver heeft hij meer naam gemaakt dan als schaakspeler, al deed hij aan vele toernooien mee. Hij koos vaak voor de veilige weg en ontliep daarmee complikaties. Daarom is hij waarschijnlijk nooit wereldkampioen geworden. Zijn beste boek is "Die Hypermoderne Schachpartie" uit 1924. Ik laat u nu een partij zien tegen Max Euwe.

Euwe - Tartakower (Kissingen 1928.)

1.Pf3 f5 2.g3 b6 3.Lg2 Lb7 4.0-0 Pf6 5.d3 e6 6.e4 fxe4 7.Pg5 Le7 8.Pc3 0-0 9.Pgxe4 Pxe4 10.Pxe4 Pc6 11.Ld2 De8 12.Lc3 Dg6 13.f4 h5 14.h4 Lb4 15.Pg5 Lxc3 16.bxc3 Pd8 17.Le4 Lxe4 18.dxe4 d6 19.f5 exf5 20.Dd5+ Pf7 21.exf5 Df6 22.Tae1 Dxc3 23.Pxf7? Dxg3+ 24.Kh1 c6 25.Ph6+ Kh7 26.Dg2 Dxg2+ 27.Kxg2 Tf6! 28.Pg4 hxg4 29.Kg3 Taf8 30.Kxg4 g6 31.Te7+ Kh6 32.Txa7 Txf5 33.Txf5 Txf5 34.Ta6 Tb5 35.a4 Ta5 En wit gaf het op, na Txb6 Txa4+ Kg3 Tc4 wint zwart c2 of h4.

A.Nimzowitsj (1887 - 1935)

Aaron Nimzowitsj werd in Riga geboren. Het duurde tot ongeveer zijn twintigste jaar voordat hij met zijn schaakkunst in de belangstelling kwam. Zijn speelwijze was voor die tijd hypermodern. Hij stortte zich in tal van moeilijke situaties, echter met wisselend succes. Zijn boeken "Mein System" en "Die Praxis meines System" zijn beroemd. De ex-wereldkampioen Tigran Petrosian heeft veel van Nimzowitsj geleerd. Nimzowitsj sterkste periode was tussen 1925 en 1930. Zijn grootste triomf behaalde hij in Karlsbad 1929 waar hij won voor o.a. Capablanca, Spielman, Rubinstein, Euwe, Vidmar en Bogoljubov. Hij was toen één van de sterkste spelers ter wereld. Het grootste gedeelte van zijn leven bracht hij in Kopenhagen door alwaar hij in 1935 overleed aan een longontsteking. Graag laat ik u een partij zien van Nimzowitsj tegen Rubinstein Semmering 1926.

A.Nimzowitsj - A.Rubinstein

1.Pf3 d5 2.b3 c5 3.Lb2 Pc6 4.e3 Pf6 5.Lb5 Ld7 6.0-0 e6 7.d3 Le7 8.Pbd2 0-0 9.Lxc6 Lxc6 10.Pe5 Le8 11.f4 Pfd7 12.Pxd7 Dxd7 13.e4 f6 14.Df3 Lf7 15.a4 b6 16.Tae1 a6 17.f5 dxe4 18.Dxe4 e5 19.Te3 b5 20.Tg3 Kh8 21.Pf3 bxa4 22.Pxe5 De8 23.Dg4 Tfg8 24.Pxf7+ Dxe7 25.Dxa4 Dd5 26.Dg4 Ld8 27.Dg6 h6 28.Tfe1 Dd7 29.Te6 c4 30.bxc4 Tab8 31.Lc3 Tb1+ 32.Te1 Lb6+ 33.Kf1 Txe1+ 34.Lxe1 Da4 35.Th3 Tf8 36.Lc3 Ld8 37.Ld2 Dxc2 38.Lxh6 Db1+ 39.Ke2 Dc2+ 40.Ke3 Lb6+ 41.Ke4 De2+ 42.Te3!! 1 - 0.

Ossip Bernstein (1882 - 1962)

Bernstein, die tot 1920 de Russische nationaliteit droeg, was een suksesvol advokaat. Zijn leven bestond niet alleen uit schaken; er zijn perioden geweest dat hij jarenlang niet in toernooien uitkwam. Hij was geen gemakkelijk mannetje en speelde zijn partijen vaak tot het bittere einde. Vele van zijn tijdgenoten waren niet zo op hem gesteld omdat hij weleens moeilijk deed en soms ruzie kreeg. Hij debuteerde in 1903 in een toernooi in Kiev. Na 1920 verhuisde hij naar Frankrijk en kwam vele malen uit voor het Franse Olympiadeteam. Een echte uitschieter is hij nooit geweest, maar hij eindigde wel vaak in de bovenste helft van de ranglijst. Hieronder een partij tegen Najdorf, die eerder in het toernooi geprotesteerd had tegen de deelname van de 72-jarige Bernstein. Bernstein was er in ieder geval eens extra goed voor gaan zitten.

Bernstein - Najdorf (Koningsindisch Montevideo 1954)

1.d4 Pf6 2.c4 d6 3.Pc3 Pbd7 4.e4 e5 5.Pf3 g6 6.dxe5 dxe5 7.Le2 c6 8.0-0 Dc7 9.h3 Pc5 10.Dc2 Ph5 11.Tfe1 Pe6 12.Le3 Le7 13.Tad1 0-0 14.Lf1 Pg7 15.a3 f5 16.b4 f4 17.Lc1 Lf6 18.c5 g5 19.Lc4 Kh8 20.Lb2 h5 21.Pd5!! cxd5 22.exd5 Pd4 23.Pxd4 exd4 24.d6 Dd7 25.Txd4 f3 26.Te4 Df5 27.g4 hxg4 28.hxg4 Dg6 29.Te8 Lf5 30.Txa8 Txa8 31.gxf5 Dh5 32.Te4 Dh3 33.Lf1 Dxf5 34.Th4+ gxh4 35.Dxf5 Pxf5 36.Lxf6+ Kg8 37.d6 Zwart geeft op. Hij blijft een stuk achter.

Richard Reti (1889 - 1929)

Richard Reti is van Hongaarse afkomst. Na zijn middelbare schoolopleiding studeerde hij verder voor wiskundige. Het schaken leerde hij vlot en begon steeds meer zijn aandacht te krijgen. Op een gegeven moment verkoos hij het schaken boven de wiskunde en hij deed aan vele toernooien mee. Zijn theorie over het aanvallen van het centrum m.b.v. lopers, paarden en c -en f pionnen kreeg bekendheid. Ook heeft hij vele theorieën ontwikkeld over het eindspel; hij creëerde vele composities en droeg daarmee bij tot de schaaktheorie. In zijn tijd waren zijn ideeën vrij nieuw en er werden daardoor nieuwe wegen ingeslagen. Reti was een zeer goed blindschaker, naast Aljechin was hij de bekendste in die tijd. Hij schreef ook vele schaakboeken waarin hij zijn theorieën uiteenzette (o.a. "Die Neuen Ideen im Schach" en "Die Meister des Schachbretts"). Hij kende zijn glorietijd in de jaren 1920 - 1928 totdat hij plotseling werd geveld door roodvonk; hij was toen bijna klaar met het schrijven van een nieuw boek. In 1920 speelde hij een tweekamp tegen Dr. Max Euwe in Amsterdam. Uit die match een fraaie eerste partij.

Euwe - Reti (1e matchpartij, Amsterdam 1920.)

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6 4.d4 exd4 5.0-0 Pxe4 6.Te1 d5 7.Lxd5 Dxd5 8.Pc3 Da5 9.Pxd4 (Pe4 is beter) Pxd4 10.Dxd4 f5 11.Lg5 Dc5 12.Dd8+ Kf7 13.Pxe4 fxe4 14.Tad1 Ld6 15.Dxh8 Dxg5 16.f4 Dh4 17.Txe4 Lh3! 18.Dxa8 Lc5+ 19.Kh1 Lxg2+ 20.Kxg2 Dg4+ 0 - 1.

E.D.Bogoljubow (1890 - 1952)

Deze Duitser van Russische afkomst wordt wel "de meester van de aanval" genoemd. Vooral op het gebied van de d4-opening heeft hij belangrijk werk verricht. Zijn Internationale debuut was bescheiden; hij bereikte slechts een middenmootpositie in het toernooi te Mannheim in 1914. De eerste wereldoorlog brak uit en hij werd voor de dienst opgeroepen. Gelukkig kwam hij ongeschonden uit de strijd en keerde in 1920 naar Rusland terug. Na het herstel van Duitsland vond hij het toch beter daar zijn verdere leven te slijten. In 1929 deed Ewfin Dimitriev Bogoljubow een gooi naar de wereldtitel. Hij bleek echter niet over voldoende klasse te beschikken om Aljechin van de troon te stoten. Een tweede poging mislukte eveneens, dit was misschien wel het sein tot de neergang van Bogoljubow. Zijn prestaties werden geleidelijk aan minder en in 1952 overleed hij in zijn geboortestad Triberg. In 1934 speelde hij in zijn geboortestad een toernooi; daaruit de nu volgende partij.

Bogoljubow - Müller

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.Lxc6 dxc6 5.Pc3 Lc5 6.d3 De7 7.Le3 Pf6 8.Lxc5 Dxc5 9.Dd2 Lg4 10.d4 Db4 11.Pxe5 0-0-0 12.0-0 Txd4 13.De3 Le6 14.Pd5 Dc5 15.Dxd4!! Zwart geeft op, want na 15.....Dxd4 16.Pe7+ Kb8 (d8) 17.Pxc6 bxc6 18.Pxc6+ Kc8 19.Pxd4 enz.

M.Vidmar (1885-1962)

Milan Vidmar studeerde in het begin van deze eeuw voor electrotechnisch ingenieur te Wenen. In 1906 behaalde hij zijn meestertitel. Zo'n 20 jaar speelde hij in het topschaak en behaalde enkele succesjes: In San Sebastian (1911) werd hij gedeeld 2e, in 1922 te Berlijn eerste, te Londen (1922) derde en in 1925 te Hastings gedeeld eerste met Aljechin. Hij zag echter meer in zijn transformatoren en ruilde zijn schaakstukken in. Hij is een uitmuntend zakenman geworden. Tijdens het toernooi te New York (1927) kreeg Vidmar een uitnodiging voor een gezellig avondje. Daar werd hij voorgesteld aan een in die dagen beroemd pianist Rosenthal. Deze pianist speelde voor Vidmar de "Zigeunerbaron". Deze was ontroerd en bedankte Rosenthal voor zijn prachtige pianospel. Rosenthal echter keek hem ernstig aan en sprak: "U speelt morgen tegen Nimzowitsch. Ik zal erbij zijn. Morgen speelt u voor mij!". De volgende dag werd de historische "Rosenthal" partij gespeeld. Vidmar won en zei tegen Rosenthal: "Zijt gij tevreden meester?". En Rosenthal antwoordde: "O stellig, wij zijn nu quitte". Tijdens die partij trof Vidmar terwijl Nimzowitsch aan zet was uitvoerige maatregelen om een sigaar op te steken. Nimzowitsch die een onbeschrijfelijke afkeer had van roken en dit ook onder geen voorwaarde van zijn tegenstander kon verdragen, zag met toenemende ongerustheid toe hoe Vidmar zich een sigaar uitkoos, hoe hij daar met grote zorgvuldigheid een puntje van afsneed en hoe Vidmar vervolgens de sigaar voorzichtig naast het bord deponeerde. Toen haalde Vidmar een doosje lucifers voor de dag, nam er een houtje uit en pakte de sigaar weer op. Op dat moment werd het Nimzowitsch te gortig. Hij stond grimmig op en haastte zich naar de wedstrijdleider. Toen deze aan het bord verscheen , lagen sigaar en lucifers naast het bord op de tafel. "Maar", zei de wedstrijdleider, Mijnheer Nimzowitsch, uw tegenstander rookt immers niet!". "Dat weet ik wel" zei Nimzowitsch, "maar hij dreidt het voortdurend te doen!". Een aardige anecdote, tot besluit de "Rosenthal"partij.

Nimzowitsch - Vidmar

1.e3 d5 2.Pf3 Pf6 3.b3 Lg4 4.Lb2 Pbd7 5.h3 Lh5 6.Le2 e6 7.Pe5 Lxe2 8.Dxe2 Ld6 9.Pxd7 Dxd7 10.c4 c6 11.0-0 0-0-0 12.Pc3 Lc7 13.d4 h5 14.c5 g5 15.b4 h4 16.b5 Tdg8 17.bxc6 bxc6 18.f3 Ph5 19.e4 f5 20.exd5 exd5 21.Tae1 g4 22.hxg4 fxg4 23.fxg4 Txg4 24.Pxd5 h3 25.Pe7+ Kb7 26.Tf3 Txg2+ 27.Dxg2 hxg2 28.d5 Dg4 29.Tb3 Ka8 30.Lxh8 Dh4 31.d6 Dxe1+ 32.Kxg2 Ld8 33.Ld4 Lxe7 34.dxe7 Dxe7 35.Lf2 De4+ 0 - 1.

S.Flohr (1908 - 1983)

Salo Flohr, Russische grootmeester, vertegenwoordigt de richting waartoe ook Fine en Reshevsky behoren. Hij was niet bepaald een aggresief speler. Onvoorspelbare verwikkelingen werden bij voorkeur uit de weg gegaan. Het gevolg was dat veel van zijn partijen droog aandoen en vele eindigden dan ook in remise. Hij had dan ook de naam "Remise Koning". In 1945 werd een radiomatch gehouden tussen de Sovjet Unie en de Verenigde Staten. Een der deelnemers was Salo Flohr. Als jeugdtrainer heeft hij een belangrijke rol gespeeld in het Russische schaakleven. Uit een toernooi te Bern 1932 een partij waarin hij duidelijk de sterkste is in zijn ontmoeting met P. Johnen.

S.Flohr - P.Johnen.

1.c4 c5 2.Pc3 Pc6 3.Pf3 g6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 Lg7 6.Pc2 d6 7.Dd2 Pf6 8.e4 a6 9.Le2 Tb8 10.0-0 0-0 11.Te1 Ld7 12.Tb1 Dc8 13.b3 b5 14.cxb5 axb5 15.Lxb5 Pxe4 16.Txe4 Lxc3 17.Dxc3 Txb5 18.Tc4 Tfd8 19.Lh6 f6 20.Pd4 Tb6 21.Tbc1 Pxd4 22.Txc8 Pe2+ 23.Kf1 Txc8 24.Dxc8+ Lxc8 25.Txc8+ Kf7 26.Le3! 1 - 0.

Prof. Dr. Max Euwe (1901 - 1981)

Hoewel Euwe reeds op 10-jarige leeftijd aan een kleine schaakwedstrijd heeft deelgenomen, is hij alleen enkele jaren na de oorlog beroepsschaker geweest. Hij studeerde wiskunde en hij was jaren als leraar verbonden aan het meisjes lyceum te Amsterdam. In 1935 streed hij tegen Aljechin om de wereldtitel. Aljechin was zelfverzekerd en zeker van de overwinning. Euwe trok na een spannende tweekamp met 15½ - 14½ aan het langste eind. Nederland stond op z'n kop en het schaken bloeide op. In 1937 kwam de revanche-match. Euwe was niet zo gemotiveerd en verloor kansloos. In 1964 werd hij benoemd tot hoogleraar in de automatie. In zijn werk was hij erg actief met electronische rekenmachines in het bijzonder en in zijn algemeen in de computertechniek. Terecht werd hij gekozen tot Fide President. Deze functie heeft hij jaren bekleed en naar ieders tevredenheid. Hij werd daarbij ondersteund door o.a. Ineke Bakker. (Voormalig Fide secretaris) Tot zijn tachtigste was hij actief lid van Volmac Rotterdam en speelde nog mee in de Europa Cup. Vele boeken heeft hij geschreven. Welke schaakliefhebber heeft er niet een of meerdere thuis in de boekenkast. Het computerschaak kwam meer en meer in zijn belangstelling en er werd zelfs een wedstrijd georganiseerd - welk schaakprogramma zou Euwe kunnen verslaan ?- Helaas is hij daar niet aan toegekomen. Een aantal jaren geleden werd ter nagedachtenis aan Nederlands sterkste schaker het "Max Euwe Centrum" opgericht. Tot slot een fraaie partij uit 1940 uit een tweekamp tegen Haje Kramer uit Leeuwarden.

Euwe - Kramer

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 Pf6 4.e5 Pfd7 5.Ld3 c5 6.c3 Pc6 7.Pe2 f6 8.Pf4 De7 9.Pf3 cxd4 10.cxd4 fxe5 11.Pg6 hxg6 12.Lxg6+ Kd8 13.Lg5 Pf6 14.dxe5 Db4+ 15.Kf1 Le7 16.exf6 gxf6 17.Le3 Dg4 18.Ld3 Tg8 19.g3 Dh3+ 20.Kg1 Ld7 21.Lf1 Dh5 22.Tc1 Ld6 23.Lg2 Ke7 24.Db3 b6 25.Te1 Tac8 26.Pd4 Pxd4 27.Lxd4 Tc4 28.Dd3 Kf7 29.b3 Tc7 30.Lf3 Dg6 31.De2 Df5 32.Kg2 Tc2 33.Da6 Tc7 34.Tc1 Tgc8 35.Txc7 Txc7 36.h4 Kf8? 37.h5! e5 38.h6 Lc8 39.Db5 exd4 40.Th5 Dh7 41.Dxd5 Le7 42.Le4 Dh8 43.Dxd4 Le6 44.Lg6 Lf7 45.Lxf7 Kxf7 46.Dd5+ Kg6 47.h7 Tc8? 48.Df5+ Kg7 49.Dg4+ Kf7 50.Dxc8 Dxc8 51.h8(D) Dc6+ 52.Kg1 Dc1+ 53.Kh2 Df1 54.Dh7+ 1 - 0.

Paul Keres (1916 - 1975)

Paul Keres werd in Narva (Estland) geboren. Hij leerde al jong het schaken en speelde al gauw vele correspondentie partijen. In 1935 debuteerde hij internationaal. Als negentien jarige verslaat hij menig topspeler en doet vriend en vijand versteld staan. Daardoor krijgt hij menige uitnodiging. In 1938 wint hij het AVRO- toernooi. Er wordt een tweekamp gespeeld tegen Euwe die Keres op het nippertje wint. Na de oorlog zet hij zijn succesenreeks voort. Hij wordt Russisch kampioen in 1947, 1950 en 1951 en haalt de eerste prijs in Boedapest 1952, Hastings 1955, Mar Del Plate 1957, Santiago 1957, Hastings 1958, Zurich 1961, Los Angeles 1963 en Bamberg 1968. Keres speelde vier kandidatenwedstrijden. Helaas werd hij vier maal tweede. Twee maal werd Smyslov eerste en eenmaal Tal en Petrosjan. In 1973 werd hij getroffen door een hartaanval en moest een jaar stoppen met wedstrijdschaak. In 1975 probeerde hij het weer door aan een sterk bezet toernooi deel te nemen in zijn woonplaats. Het leek weer goed met hem te gaan en werd zelfs open kampioen van Canada. Het bleek te veel, in Helsinki kreeg hij een tweede hartaanval. De volgende ochtend overleed Paul Keres en de schaakwereld moest afscheid nemen van een groot schaker, die door zijn spel veel heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van het schaakspel. Ik laat u nu een partij zien uit het AVRO-toernooi 1938.

Keres - Capablanca

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 c5 4.exd5 exd5 5.Pgf3 Pc6 6.Lb5 De7+ 7.Le2 cxd4 8.0-0 Dc7 9.Pb3 Ld6 10.Pbxd4 a6 11.b3 Pge7 12.Lb2 0-0 13.Pxc6 bxc6 14.c4 Le6 15.Dc2 dxc4 16.Lxc4 Lxc4 17.Dxc4 Tfb8 18.h3 Tb5 19.Tac1 Tc8 20.Tfd1 Pg6 21.Pd4 Tb6 22.Pe6 Db8 23.Pg5 Tb7 24.Dg4 Lf4 25.Tc4 Tb5 26.Pxf7 Te8 27.g3 Dc8 28.Txf4 Dxg4 29.Txg4 Kxf7 30.Td7+ Te7 31.Txe7+ Kxe7 32.Lxg7 Ta5 33.a4 Tc5 34.Tb4 Ke6 35.Kg2 h5 36.Tc4 Txc4 37.bxc4 Kd6 38.f4 1 - 0.

Michal Moisiejevitsj Botwinnik (1911-1995) 

Botwinnik geboren te Petersburg leerde op 13-jarige leeftijd schaken. Hij studeerde voor elektrotechnisch ingenieur. In de dertiger jaren ontwikkelde hij zich tot één der sterkste schakers ter wereld. Het wereldkampioenschap veroverde hij in 1948. Tussen 1951 en 1963 speelde hij 7 grote tweekampen om de titel. Twee maal moest hij tijdelijk de titel afstaan (aan Smyslov en Tal), maar beide malen versloeg hij zijn tegenstander in de revanchematch. In 1963 verloor Botwinnik voor de derde maal, ditmaal tegen Petrosjan. Hij speelde zowel de opening als het middenspel en het eindspel zeer goed. Hij nam tijdens de partijen initiatieven en speelde altijd aanvallend. Zijn spel is niet met dat van zijn voorgangers te vergelijken. Botwinnik is een leerling van Tschigorin, de grondlegger van de Russische schaakschool. Het computerschaak heeft meer en meer zijn aandacht. Hij heeft eens gezegd een schaakprogramma te ontwikkelen die een wereldkampioen zou kunnen verslaan. Echter is hij nooit met enig programma voor de dag gekomen. Hij schreef het boek: "Meine neuen Ideen zur Schachprogrammierung". waarin hij uitleg geeft over de problematiek van het computerschaak. Zo nu een partij uit het AVRO-toernooi 1938.

Botwinnik - Reshevsky

1.c4 e5 2.Pc3 Pc6 3.g3 g6 4.Lg2 Lg7 5.e3 d6 6.Pge2 Pge7 7.d4 exd4 8.exd4 0-0 9.0-0 Pf5 10.d5 Pe5 11.b3 a5 12.Lb2 Pd7 13.a3 Pc5 14.b4 Pd7 15.Db3 Pd4 16.Pxd4 Lxd4 17.Tad1 Lg7 18.Tfe1 axb4 19.axb4 Pf6 20.h3 h5 21.c5 Lf5 22.Pb5 Ld7 23.c6 bxc6 24.dxc6 Lc8 25.Pxd6 Le6 26.Txe6 fxe6 27.Pf5 De8 28.Pxg7 Kxg7 29.Td7+ Tf7 30.Le5! Kg8 31.Txc7 Txc7 32.Lxc7 Ta1+ 33.Kh2 Ta7 34.Le5 Tf7 35.c7 Pd7 36.Dc2 Tf8 37.c8(D) 1 - 0.

Wordt nog uitgebreid

TERUG NAAR: