CSVNPAGINA4.html


      terug naar kaft               

  kaft     csvnp1     csvnp2    csvnp3       

                                  

                csvnp5        csvnp6       csvnp7    


Galerij der Nederlandse schaakprogrammeurs: Johan de Koning

koning

 

Dap Hartmann

"Daar ligt een stukje Mephisto, en dat daar is een stukje Saitek. Johan de Koning wijst op door chips bewoonde printplaten die her en der verspreid liggen. Je haalt er niet zoveel nuttige informatie uit, maar het vertelt je wel dat er in die apparaten soms ook maar wat wordt geknoeid. Dat slaat op de uitvoering van de hardware. Programma's uit de ROM's lichten blijkt onbegonnen werk te zijn, en een oordeel over mogelijk knoeiwerk daarin is niet te geven. Ik ben op bezoek bij Tasc, de Rotterdamse firma van Wil Sparreboom waar Johan de Koning werkzaam is. Het is een paar dagen voor kerst, maar nergens is een kerstboom te bekennen. Misschien kunnen  jullie Wil optuigen, suggereer ik. Het aardige daarvan is dat je hem een paar weken later dan kunt aftuigen. Met deze guitigheid weet ik mij verzekerd dat geen van de gereedstaande kerstpaketten mijn naam zal dragen. Het leven is soms hard. We nemen plaats in de verste hoek van de "hobbyruimte" achter de "MicroOne" winkel aan de Wolphaertsbocht. Het oogt als een gewone computerwinkel, en dat is het waarschijnlijk ook. Maar toch is hier de complete fabricage van de zo succesvolle ChessMachine ondergebracht. Al die mooie insteekkaarten worden in de kelder vervaardigd. En in de hobbyruimte worden de programma's geschreven. Alles onder een dak. Behalve Ed Schröder , want die werkt thuis. Hoewel Johan iedere dag aanwezig is, is hij allerminst een "loonslaaf". Dankzij flexibele werktijden ( om de files te vermijden) en een contract op basis van provisie, voelt Johan zich de Koning te rijk. Overal staan computers- de meeste zijn niet uit elkaar gehaald. PC's, commerciële schaakcomputers en Archimedes computers. Immers, de fameuze Risc chip van de ChessMachine is de basisprocessor van de Archimedes. Zodoende kunnen op die machine de programma's worden ontwikkeld die door een PC naar de Risc processor op de insteekkaart worden doorgestuurd. Johan de Koning is momenteel 27 jaar (1992), en de regerend Nederlands kampioen computerschaak. Ik feliciteer hem daar nogmaals mee en overhandig hem de wisseltrofee waarin de naam van zijn programma, "The King" inmiddels is bijgegraveerd. Nu maar hopen dat die trofee niet hetzelfde lot ondergaat als het aandenken aan het afgelopen wereldkampioenschap in Vancouver. Als het niet verstopt ligt onder een microprocessorhandboek, een deel van de Informator en drie floppy's, doet het, geloof ik, dienst als onderzetter. Het moet een prettige omgeving zijn om te werken, want je mag er roken. Dat schept in ieder geval een goede atmosfeer voor een interview. Af en toe komt  Sparreboom langs om een vloeitje van Johan te bietsen, om te controleren of er geen grote geheimen van eigenaar verwisselen, en om antwoord te geven op door mij zojuist aan Johan gestelde vragen. "Op 1 april 1987 ben ik begonnen met het schrijven van een schaakprogramma. Ik was op dat moment derdejaars student electrotechniek aan de TU Delft. Ik kreeg echter steeds meer motivatieproblemen, en ben er uiteindelijk ruim een jaar later mee gestopt. Ik had me in 1982 al een beetje met computerschaak bezig gehouden. Een vriend had me meegenomen naar het Nederlands kampioenschap in Wageningen. Ik vond dat prachtig, en ben meteen lid geworden van de CSVN. Thuisgekomen heb ik toen een zettengenerator geschreven. Dat deed ik op een zelfbouw computer die in het tijdschrift Electuur  beschreven stond. Deze "Electuur Junior" was ontworpen rondom een 6502 chip die op 1 MHz draaide, en had een geheugen van 8kb. De klokfrequentie had ik variabel gemaakt, omdat ik de computer ook gebruikte als toongenerator. Ik speelde soms op mijn gitaarmee met de computer, en op deze manier hoefde ik niet steeds mijn gitaar te verstemmen. Uiteindelijk kon ik die 6502 op 3.8 MHz laten draaien. Misschien is Johan daarmee wel de maker van de eerste turbo-kit. In 1986 kocht hij een Atari computer, en maakte zich de taal "C " eigen. Na aanvankelijk allerhande kleine programmaatjes te hebben gemaakt begon Johan dus op 1 april 1987 met het schrijven van een schaakprogramma. Dat ging vrij vlot, want al na drie weken was het tijd voor een nieuwe versie. Na negen weken was er al sprake van een vierde versie, en die hield het maar liefst uit tot na het Nederlands kampioenschap van 1987. The King debuteerde in dat 7e Nederlands kampioenschap en scoorde 4 uit 7 hetgeen hem een gedeeld vierde plaats opleverde. Het programma was Brute-force en rekende ongeveer 350 stellingen per seconde. "Over die gedeelde vierde plaats (eigenlijk was ik zevende) was ik niet ontevreden, zeker niet omdat er een fout in de sortering van de zetten zat. Daardoor kon het soms gebeuren dat de beste zet achteraan i.p.v. vooraan stond. Dat scheelt enorm in de efficiëntie van alpha-beta snoeien. Ik had ook eigenlijk nauwelijks testpartijen gespeeld, simpelweg omdat ik geen tegenstander voor The King had. Meestal gebruikte ik teststellingen". "Na dat toernooi ging het programma weer op de helling. ik had een nieuwe datapresentatie bedacht waardoor de nieuwe versie (5) 1000 stellingen per seconde zou moeten kunnen halen. Ik gebruik diezelfde representatie nu nog steeds. Het was een goed idee, maar in versie 5 kon ik toch niet verder komen dan 350 stellingen per seconde. Dat kwam voornamelijk door de evaluatiefunctie. Daar ging de meeste tijd inzitten. Hoewel het programma niet sneller was dan een jaar daarvoor was de evaluatiefunctie veel beter.  Op het NK scoorde ik weer 4 uit 7, en werd daarmee ongedeeld vierde". Eind 1988 stopte Johan definitief met zijn studie electrotechniek . Maar toen dreigde het ministerie van defensie hem op te eisen: dienstplicht. Hij werd als gewetensbezwaarde erkend en kwam in dienst bij Tasc. Als je zulke goede programma's schrijft is dat duidelijk  in het landsbelang. Nadat Jan Louwman en Frans Morsch Johan hadden aanbevolen, nam Sparreboom hem in februari 1989 in dienst.

"Ik begon weer helemaal opnieuw. Ditmaal zelfs op een geheel andere processor. Nadat Tasc de final Cartridge en de final Chesscard had uitgebracht was men op zoek naar iets nieuws. De 6502 chip die in de chesscard zat was een beetje ouderwets, en men wilde de mogelijkheid onderzoeken van het gebruik van een nieuwe generatie processoren, de zogenaamde Risc processoren. Het idee achter de Risc filosofie zit al besloten in het acronym. Zo'n Reduced Instruction Set Computer beschikt maar over heel weinig verschillende instructies. Daardoor is het ontwerp van de chip relatief eenvoudig, en kunnen alle instructies in dezelfde korte tijd (1 of 2 clock-cycles) worden uitgevoerd. Om een indruk te geven, de Risc -processor die wij gebruiken, de 86C010 (ook wel ARM2 genoemd) is opgebouwd uit slechts 25000 transistoren. Vergelijk dat eens met wwn 80486, die uit meer dan een miljoen transistoren bestaat! Het is een echte 32-bits processor, met een eenvoudige logische structuur. Zo zijn eigenlijk alle registers identiek.  Dat programmeert veel eenvoudiger dan die complexe toestand met segmented registers bij de Intel chips. Ook compilers kunnen veel optimaler werken op deze architectuur. De Archimedes computer is uitgerust met een ARM2 processor,en op zo'n machine ben ik de nieuwe versie gaan ontwikkelen. Ik schrijf het grootste gedeelte van mijn programma's in C. Ten opzichte van machinetaal is dat een gering verlies in performance, maar het programmeert veel sneller. De Chessmachine heeft een 16 MHz Risc processor en kan ca. 12 miljoen instructies per seconde (MIPS) uitvoeren. Een 33MHz  80386 haalt daartegen slechts 4 MIPS. Het werk aan een nieuw programma resulteerde in een zesde versie van The King, het eerste op de ARM2. Voor het eerst was het programma selectief zoekend, en haalde een snelheid van ongeveer 650 stellingen per seconde. De evaluatie slokt nog steeds het grootste gedeelte van de tijd op. "Op een zeker moment heb ik de zettengenerator van C omgeschreven naar assembler. Dat deed ik niet voor de snelheid, want het genereren van de zetten neemt maar ca. 5% van de tijd in beslag. Na omschrijven was de routine ongeveer 10% sneller geworden. 10% van 5% is maar een half op het totaal. De belangrijkste overweging was geheugenruimte. De routine nam in machinetaal veel minder plaats in beslag. Ik moet soms schipperen met de ruimte. Omdat ik nogal een uitgebreide datastructuur gebruik, en voor iedere ply zo'n structuur nodig heb, legt dat de maximale zoekdiepte vast. Op dit moment ligt de maximale zoekdiepte op 36 ply. Dat is in vrijwel alle gevallen toereikend". Op het 93 NK werd deze versie van The King tweede. Er was een duidelijke vooruitgang merkbaar. Kort daarna besloot Sparreboom om de nieuwe generatie insteekkaarten uit te rusten met de ARM2 Risc processor. Het bleek een gouden greep te zijn. Begin 1990 ving Johan aan met het werk aan de zevende versie van zijn programma. Ditmaal werd het programma zo opgezet dat het ook op de Chessmachine kon draaien. Met deze versie wist The King zijn tweede plaats in het NK van 1990 te consolideren. Inmiddels is het aantal onderzochte stellingen per seconde zo'n 2000, en bevat het openingsboek 55000 zetten. Het zoekproces is (na een aantal plies brute-force) selectief. Sommige varianten worden verdiept, andere voortijdig afgekapt. Het accent in de evaluatie ligt op ruimte en activiteit. Johan laat een voorbeeld zien van een stelling waarin The King zelfbewust een aangeboden pion weigert aan te nemen, omdat de activiteit van de stukken daardoor drastisch wordt beperkt.

Begin 1991 breekt een nieuw tijdperk aan. Johan's contract bij Sparreboom wordt veranderd op het moment dat The King voor het eerst commercieel verkrijgbaar wordt gemaakt. Naast het programma van Ed Schröder is de Chessmachine nu ook verkrijgbaar met het programma The King. Daarin ligt de kracht van het Chessmachine concept besloten. De insteekkaart  is een volledig autonoom werkende computer. De programmatuur wordt vanuit DOS geladen; niets ligt opgeslagen in ROM. Daarmee blijft de ChessMachine altijd zijn waarde behouden. Een nieuwe versie van het programma kan eenvoudig op een floppy worden geleverd, en aan de Risc computer worden aangeboden. En er kunnen meerdere programma's worden geladen.(niet tegelijkertijd uiteraard). In de (standaard) interface die de gehele I/O voor zijn rekening neemt is een optie "load program". Dus naast het Schröder programma kan nu ook The King worden geselecteerd. Het is niet ondenkbaar dat er in de toekomst geheel anderssoortige programma's worden ontwikkeld die op de Risc kaart kunnen draaien. Misschien wel een Go-programma. Hoe verhouden de programma's van Ed en Johan zich tot elkaar? Uit testpartijen die ik hier heb gespeeld blijkt dat ze elkaar niet veel ontlopen. Maar met dat soort uitspraken moet je erg voorzichtig zijn. Bovendien schijnt Ed met een nieuwe versie bezig te zijn die 75% scoort tegen de huidige. Het verandert allemaal zo snel, je kunt er weinig betrouwbare uitspraken over doen. Door de afwezigheid van Ed Schröder was The King het afgelopen jaar uiteraard de favoriet voor de Nederlandse titel. En The King, inmiddels versie 8, werd uiteraard kampioen. "Daar heb ik het wel moeilijk mee gehad. Het is niet prettig om de favoriet te zijn, want er kan altijd iets mis gaan. Je wordt geacht te winnen, en het kan dus eigenlijk alleen maar tegenvallen. Als je ziet met wat voor beestachtig snelle systemen de deelnemers aan het NK meedoen, dan is het weleens beangstigend. Een 33 MHz 80486 is zo'n beetje het minste. "Ik moest een verwachting waar maken. Dat is gelukt, maar niet zonder slag of stoot, zoals je weet." Nederlands kampioen, wat wil je nog meer? Voorlopig is het plan om in ieder geval aan alle NK's en WK's mee te doen. Andere leuke toernooien (zoals bijvoorbeeld het Aegon toernooi) zijn goed voor de publiciteit, en voor een indicatie van de (menselijke) speelsterkte van het programma. Zo'n insteekkaart heeft zo z'n voordelen. Niet in de laatste plaats omdat de snelheid van de PC waarin de kaart gestoken wordt van generlei belang is. Immers, de processor op de kaart doet het werk. Daarom is een laptop de aangewezen machine om mee te reizen. Sparreboom (inmiddels aan het bier) verhaalt over de emoties die loskwamen toen de concurrentie in Vancouver zag waarvan ze verloren had. "Op een zeker moment was de accu van de portable computer leeg. Jan Louwman meende echter dat er iets mis was met de insteekkaart. Die kaart was pas een paar uur voor vertrek naar Vancouver gereed gekomen. We hadden op het allerlaatste moment die snellere processor (30MHz) binnengekregen, en hebben aan een stuk staan pezen om het geheel werkend te krijgen. Het resultaat was dat er een flink aantal provisorisch gesoldeerde verbindingen was aangebracht, en dat het geheel met plakband bij elkaar werd gehouden. Toen Jan die kaart uit de machine haalde vielen bij sommige deelnemers de schellen van de ogen: hadden ze DAARVAN verloren?  Johan brengt me terug naar het station; echt goed bereikbaar met het openbaar vervoer is Tasc niet. Het jaar is teneinde, Johan is Nederlands kampioen, Sparreboom heeft hem zojuist meegedeeld dat er een heel lucratief internationaal contract is afgesloten, in de winkelligt zijn kerstpakket te wachten, vanmiddag is er een gezellige borrel, wat wil je nog meer? Kundig wringt Johan zijn Kadet door het drukke verkeer. Na een woeste inhaalmanoeuvre volgt een forse aanslag op het rempedaal. Ik weet niet hoever hij vooruit gekeken heeft, maar de bumper van de auto voor ons is minder dan een ply van ons verwijderd. Een snedige witz over de geslaagde cut-off van de auto achter ons ontschiet mij weer als een volumineuze kerstman in een veel te klein koekblik ons tegemoet komt. Het is bijna kerstmis. Veilig bereiken we tenslotte het station. Zou er een waarheid schuilen in het Deense spreekwoord dat zegt: Hoe dichter bij de Koning, hoe dichter bij de galg?


Jaarlijkse krachtmeting bij AEGON 1992

Minze bij de Weg

Jaar in jaar uit wordt er over de hele wereld veel tijd gestoken in de ontwikkeling van de schakende computer. Op wetenschappelijk en op commercieel terrein. Eén vraag houdt de makers van de schaakmachines daarbij steeds weer bezig: hoe sterk schaken ze? Om daar achter te komen moeten computers tegen mensen spelen. En dat doen ze ook, in toernooien, in simultaans en één keer per jaar, in Den Haag, bij het AEGON-toernooi.

Het AEGON-toernooi is in zeven jaar uitgegroeid tot de belangrijkste jaarlijkse confrontatie tussen mens en computer. Dat heeft te maken met het niveau van de deelnemende computers, maar ook met de kwaliteit van de mensen die het tegen de machines opnemen. Organisator Cock de Gorter slaagt er ieder jaar weer in een keur aan sterke grootmeesters naar Den Haag te krijgen. Sterker nog, het toernooi heeft intussen zo'n naam gekregen, dat de spelers zichzelf aanbieden. Het feit dat er tegenwoordig grootmeesters nodig zijn om de computer af te stoppen geeft aan hoe het niveau van de machines in de loop van de jaren is gestegen. Bij het eerste toernooi waren een paar hoofdklassers voldoende om de sterkste computers het hoofd te bieden. Het deelnemen van de grootmeesters bewijst ook dat de schaakcomputers serieus worden genomen.

aegon

Triomf van de mens

Het toernooi van dit jaar (1992) gaf een opmerkelijke tendens te zien. Hoewel de computers opnieuw vwebeterd waren ( we gaan er niet van uit dat de vele inspanningen van de programmeurs tot verslechtering van de programma's hebben geleid), lag hun toernooiprestatierating lager dan die van 1990 en 1991. De menselijke deelnemers, die bijna allen vaker tegen computers hadden gespeeld, bleken geleerd te hebben van de voorgaande jaren en hadden hun stijl aangepast. Het werd de triomf van de menselijke flexibiliteit. Het deed velen plezier dat de meeste creatieve van de menselijke schakers, David Bronstein, de eerste prijs won. Als enige scoorde hij honderd procent. Waar zijn collega grootmeesters vaak zwoegden in lange, taaie partijen, bleef hij trouw aan zijn vindingrijke spel. Na twee jaren van experimenteren was het een verdiende  overwinning. In dit verslag van het zevende AEGON-toernooi zijn de notaties van alle partijen opgenomen, voor zover ze te achterhalen waren. Een enkele keer gingen de slotzetten in de tijdnoodfase verloren. Verschillende deelnemers waren bereid hun visie op het toernooi te geven, zowel van de menselijke als van de computerkant. De soms tegenstrijdige meningen maken duidelijk, dat het computerschaak voorlopig wel een bron van discussie zal blijven. Met als centrale vraag: wordt de computer de mens baas? En zo ja, wanneer gaat dit gebeuren? De weddenschappen zijn nog steeds niet van de lucht.

Eerste ronde: Mephisto Risc - Ligterink  ½ - ½  Mephisto 68030 - Perez Garcia  1 - 0  Mephisto Berlin - Van der Wal  1 - 0  Jongsma - MChess V.32  ½ - ½  Zarkov - Parson  1 - 0  Socrates - A. van der Berg  0 - 1 Fidelity Elite - Nunn  ½ - ½  ChessMachine WK - Cifuentes Parada  0 - 1  Fidelity Prestige - Maliangkay  0 - 1  M Chess 1.71X - Kieboom  1 - 0  Vaganjan - Rexchess  1 - 0  Bronstein - Heurestic Alpha  1 - 0 J. van den Berg - Kallisto 1 - 0  J.Piket - ChessMachine King  1 - 0  Van der Laan - Mephisto Vancouver 68000  1 - 0 Check-Check - Legemaat  1 - 0  Hitech - N.Kuijf   ½ - ½  Wind - Zugzwang   ½ - ½  Novag Scorpio - Pam  1 - 0  Bakker - Novaf Diablo  1 - 0  Van der Giessen - Nimzo 0 - 1  Quest - Van Wermeskerke  1 - 0 Krabbé - Dappet  1 - 0  Voorn - L-Chess  1 - 0

Bij de opening voorspelde Jaap van den Herik, dat de eerste ronde levendige partijen zou opleveren. Aan het bord van Bronstein kwam die voorspelling in ieder geval uit. Maar ook zonder de aansporing van Van den Herik had Bronstein het bord waarschijnlijk wel in vuur en vlam gezet.

bronstein

David Bronstein - Heurestic Alpha

Analyse David Bronstein

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Lc5 4.b4 Vaak gespeeld in WK-matches, dus waarom niet tegen computers? 4. ...... Lxb4 5.c3 La5 6.d4 exd4 7.0-0 Pge7 Normaal is 7. ...., d6, maar ik wilde hier toch al afwijken. 8.Pg5 d5 9.exd5 Pe5 10.Lb3 Pe5 maakt het mij lastig; het lijkt me het beste om maar gewoon de loper te bewaren. 10. ....., dxc3 Een goede zet, omdat het de ontwikkeling van de damevleugel vertraagt. 11.De2 Beter dan 11.f4; dat geeft teveel kansen weg, bijv. 11. ..., Lg4, gevolgd door Lb6 en Pd3. 11. ..., f6 12.Pe4 12.Pe6 , gevolgd door La3 is waarschijnlijk ook goed. 12. ...., Pxd5 13.La3 c6 14.Pd6+ Kd7 15.f4 Pg6 16.Lxd5 Db6+ 17.Kh1 cxd5 Het idee is nu om de pionnen op de c- en d-lijn te laten verdwijnen en de torens bij het spel tegen de koning in het centrum te betrekken. 18. Pxc3 In de stijl van de"romantische school". 18. ....., Lxc3 19.Tab1 Dc6 20.Dd3 d4 21.Pb5 Td8 22.Pxc3 Dxc3 23.Db5+ De volgende combinatie lijkt briljant: 23.Df5+ Ke8 24.Tfe1 Kf7 25.Txb7 Kg8 26.Dd5 en nu 26....., Le6!; ook 23. ...., Kc7 levert niets op. 23. ....,  Dc6 Ik had Ke6 verwacht. 24.Db3 Th8? Hier is De6 aangewezen. 25.Tbc1 Na 25.Df7+ Kd8 dreigt er Lh3. 25....., De6 26.Dc2 Db6 27.Lc5 Met tempowinst. 27. ......, Dc6 28.Db3 Kd8 29.Lxd4 De4 Met een gewonnen positie, hoewel dit nog lastig is aan te tonen. 30. Dc3 Le6 31.Tfe1 Dd5 32.Tcd1 Ke8 33.Lxf6 De beslissende zet. 33. ..., Dxd1 Op 33. ....., Dc6 komt 34.f5 34.Txd1 gxf6 35.Dxf6 Lf7 36.f5 Tg8 37.Dd6 Lxa2 38.fxg6 Txg6 39.Dd7+ Kf8 40.Dxh7 Tg7 41.Dh8+ Wit tracht de computer tot een foutje te verleiden, maar dat lukt vooralsnog niet. 41. ...., Lg8 42.Tf1+ Tf7 43.Dh6+ Ke8 44.Te1+ Te7 45.Dh5+ Kf8 46.Dh6+ Ke8 47.Tf1 Tf7 48.Td1 Th7 49.Dd6 Te7 50.h4 Indien 50. ...., Le6, dan komt 51.De5 Kf7 52.Tf1+ Kg8 53.Tf6 Tae8 54.Tg6+, enz. 50. ...., Le6 51.De5 Zwart geeft het op.

Ook de andere grootmeester uit de voormalige Sovjet Unie kon een vol punt noteren. De overwinning van Rafaël Vaganjan was een typisch voorbeeld van het grote overwicht dat een grootmeester op een modale computer heeft.

Rafaël Vaganjan - RexChess

1.Pf3 d5 2.g3 c5 3.Lg2 Pc6 4.d4 cxd4 5.Pxd4 e5 6.Pxc6 bxc6 7.c4 Pf6 8.Pc3 e4 9.0-0 Le7 10.Dc2 0-0 11.Td1 Lf5 12.Lg5 Db6 13.cxd5 Pg4 14.Le3 Pxe3 15.fxe3 Dxe3+ 16.Kh1 Tfd8 17.dxc6 Dc5 18.Lxe4 Lxe4+ 19.Dxe4 Lf6 20.Td5 Txd5 21.Pxd5 Lxb2 22.c7 Tf8 23.Tb1 Kh8 24.Kg2 f5 25.De6, zwart geeft het op.

 

De eerste ronde bracht ook enkele verrassingen. Ligterink was een van de titelhouders die een halfje moest afstaan. Een pionoffer was wel voldoende voor vrij spel, maar niet voor de overwinning.

Mephisto Risc - Gert Ligterink

1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pb5 d6 6.c4 Pf6 7.P1c3 a6 8.Pa3 b6 Hier kent de Risc 1 MB slechts 8. ..., Le7. De bedoeling van de tekstzet is snel Lb7, gevolgd door Pc6-b8-d7 te spelen. 9.Le3 Lb7 10.f4!? Wordt meteen actief; Le2 is bekend. 10. ...., Le7 11.Le2 0-0 12.0-0 d5!? Zwart wijzigt zijn plannen en offert een pion voor actief spel Op Pb8 is 13.Lf3 mogelijk. 13.cxd5 exd5 14.Pxd5 Pxd5 15.Dxd5 Dxd5 16.exd5 Pb4 17.Lxb6 Lxd5 Zwart heeft voldoende compensatie. Pion a2 is zwak en het paard op a3 staat enigzins buitenspel. 18.b3 Lf6 19.Tad1 Tfe8 20.Lh5 20.Lg4!? 20. ..... g6 21.Lg4 h5 22.Lh3 a5 23.Pb5 Teb8 24.Pc7 Txb6 25.Pxd5 Pxd5 26.Txd5 a4!! Wit heeft de pion kunnen behouden, maar zwart heeft voldoende tegenspel. Door de aanwezigheid van lopers van ongelijke kleur ligt een remise in het verschiet. 27.Td3 axb3 28.axb3 Ta2 29.Ld7 Tb2 30.f5 g5 31.La4 Tb4 32.Td7 Td4 33.Txd4 Lxd4 34.Kh1 Tf2 35.Txf2 Lxf2 36.g3 Lc5 37.Lb5 Kg7 38.Le2 h4, remise. (Noomen)

De beste computerprestatie werd geleverd door de Mephisto 68030. in een eindspel werd Herbert Perez Garcia langzaam weggespeeld.

Mephisto 68030 - Perez Garcia

1.e4 c5 2.c3 d5 3.exd5 Dxd5 4.d4 Pf6 5.Pf3 Lg4 6.Le2 e6 7.0-0 Pbd7 8.c4 Dd6 9.Le3 Le7 10.Pc3 a6 11.h3 Lh5 12.dxc5 Dxd1 13.Taxd1 Lxc5 14.Lxc5 Pxc5 15.Td4 Td8 16.Txd8 Kxd8 17.Pe5 Ke7 18.Lxh5 Pxh5 19.b4 Pd7 20.Pxd7 Kxd7 21.Td1 Kc7 22.Pe4 Pf6 23.Pxf6 gxf6 24.Td3 Wit staat iets beter door zijn pionnenstructuur en het bezit van de open d-lijn. 24. ....., Tg8 25.Kf1 f5 25. ......, b6 kwam in aanmerking. 26.c5 h5 27.a4 Tb8 28.Ke2 b6 29.cxb6 Txb6 30.Td4 Dekt e4 en dreigt eventueel Th4. 30. ......, Tc6 31.Kd3 Kb6 32.Th4 Tc1 33.Txh5 Td1 34.Ke3 Tb1 35.b5 Tb3 36.Kf4 axb5 37.axb5 Tb2 38.Kg3 Tc2 39.Th7 Tc7 40.h4 De Vancouver heeft bekwaam afgewikkeld. Wit heeft een vrije h-pion, de zwarte toren staat passief en de zwarte koning staat wel heel ver weg. 40. ...., Kxb5 41.h5 e5 42.h6 Tc6 43.Th8 Tg6 44.Kf3 e4 45.Kf4 Txg2 46.h7 Txf2 47.Kg3, zwart geeft het op. Een uitstekende prestatie van de Vancouver. (Noomen)

Aan het begin van de eerste ronde vroeg Mephisto-vertegenwoordiger Jeroen Noomen aan de Engelse grootmeester John Nunn, hoe hij het toernooi zou aanpakken. "Geen onduidelijke offers brengen en elke pion driemaal verdedigen", zei Nunn. Daar hield hij zich in de eerste partij aan, maar toch kwam hij niet verder dan remise. Een kleine onnauwkeurigheid maakte dat het urenlang spelen op een eindspel van goed paard tegen slechte loper vergeefse moeite was. Mogelijk speelde ( de menselijke factor) vermoeidheid een rol. De fout vond laat op de avond plaats en Nunn was pas s' middags uit Londen overgevlogen.

Fidelity Elite AG10 - Nunn

1.c4 g6 2.Pc3 Lg7 3.d4 d6 4.e4 Pf6 5.Pf3 0-0 6.Le2 e5 7.dxe5 dxe5 8.0-0 Pbd7 9.Dc2 c6 10.Td1 De7 11.Lg5 h6 12.Lh4 g5 13.Lg3 Ph5 14.Td2 Pf4 15.Lxf4 exf4 16.Pd4 Pc5 17.Tad1 Te8 18.f3 a5 19.b3 Le6 20.a3 Tad8 21.b4 axb4 22.axb4 Pa6 23.Pxe6 Txd2 24.Dxd2 fxe6 25.b5 Pc5 26.Kh1 Pb3 27.Dd3 Pc5 28.Dd2 Le5 29.Pa2 Pb3 30.Dd3 Pd4 31.bxc6 bxc6 32.Lf1 Ta8 33.Dd2 Ta3 34.Pb4 c5 35.Pd3 Dc7 36.Pxe5 Dxe5 37.Db2 Tb3 38.Da2 Tb7 39.Da6 Dc7 40.Ta1 Db6 41.Da4 Kf7 42.e5 Dc7 43.Te1 Ta7 44.Dd1 Kg7 45.Dd3 Pf5 46.De4 Db7 47.Ta1 Kf8 48.Txa7 Dxa7 49.Db1 Dc7 50.De4 Pe3? Volgens Nunn was hier 50. ....., Dd7! de aangewezen zet.51.Kg1 Dd7 52.Dg6! Dit had Nunn natuurlijk gezien, maar hij dacht met zijn volgende zet beslissend voordeel te kunnen halen. 52. ....., Pf5 53.Df6+ Kg8 54.Dg6+ Kh8 55.h3! Maar deze fraaie riposte had hij onderschat. Indien nu 55. ...., Dd4+ 56.Kh2 Dxe5, dan komt 57.Ld3! 55. ....., Dd1 56.Dxe6 Pe3 57.Dxh6+ Kg8 58.Dxg5+ Kh7 59.De7+ Kg8 60.De6+ Kg7 61.Df6+ met eeuwig schaak. Remise. (Noomen)

Tweede ronde: Mephisto Risc - Cifuentes Parada  0 - 1 J. van de Berg - Mephisto  0 - 1  Mephisto Berlin - Krabbé  1 - 0 Nunn - M-Chess V 32 1 - 0  A. van den Berg - Zarkov ½ - ½  Van Wermeskerke - Socrates  0 - 1 Ligterink - Fidelity Elite 1 - 0 Parson - Chessmachine WK  0 - 1  Perez Garcia - Fidelity Prestige 1 - 0  Maliangkay - M Chess 1.71X  0 - 1  Rexchess - Van der wal ½ - ½  Heurestic Alpha - Kieboom  ½ - ½  Pam - Kallisto 1 - 0  Chessmachine King - Van der Giessen  1 - 0  Mephisto Vancouver - Legemaat  1 - 0  Voorn - Check Check  ½ - ½  Hitech - Vaganian 0 - 1  Zugzwang - Piket  ½ - ½  Novag Scorpio - Bronstein  0 - 1  Novag Diablo - Wind  0 - 1  Nimzo - Bakker  0 - 1  Van der Laan - Quest ½ - ½  Dappet - Jongsma  0 - 1  N.Kuijf - LChess 1 - 0

Vaganian brengt al spoedig een onduidelijk kwaliteitsoffer tegen Hitech. De compensatie lijkt ver en lange tijd gaat het ongeveer gelijk op. Pas in het verre eindspel grijpt Hitech mis.

Hitech - Vaganian

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5 b6 5.a3 Lf8 6.Lb5+ c6 7.La4 Ld7 8.Pf3 c5 9.0-0 Pc6 10.Le3 cxd4 11.Lxc6 dxc3 12.Lxa8 cxb2 13.Tb1 Dxa8 14.Txb2 Pe7 15.Dd3 Pf5 16.Ta2 Le7 17.Lg5 Lc5 18.c3 h6 19.Ld2 0-0 20.Pd4 Tc8 21.Pxf5 exf5 22.Le3 Lxe3 23.Dxe3 Tc4 Zwart heeft voor de pion een kwaliteit en enig spel tegen de witte c-pion. Maar als er iemand beter staat is het natuurlijk wit. Heeft Vaganian het misschien te licht opgenomen na zijn eerste partij? Hij wint uiteindelijk slechts omdat wit een computer is. 24.f4 Dc6 25.Tf3 Le6 26.Ta1 Te4 27.Df2 Da4 28.Kh1 Lc8 29.Dg3 Kh7 30.h3 La6 31.Tf2 Le2 32.Kg1 d4 33.cxd4 Dxd4 34.Te1 Te3 35.Dxe3 Dxe3 36.a4 Dd4 37.Txe2 Dxa4 38.Ta2 Dd1+ 39.Kh2 h5 40.Tfd2 Dc1 41.g3 b5 42.Tdc2 De1 43.Tcb2 b4 44.Txa5 Dc3 45.Tf2 b3 46.Td5 g5 47.h4 gxh4 48.gxh4 Kg6 49.Td7 Kh5 50.Td6 Kg4 51.Tdd2 Kxh4 52.Tg2 Dh3+ 53.Kg1 De3+ 54.Kh1 Kh5 55.Th2+ Kg6 56.Thf2 h5 57.Td6+ Kh7 58.Tdd2 h4 59.Tde2 Dh3+ 60.Kg1 Dg3+ 61.Kh1 h3 62.Tb2 Kg6 63.Tbe2 Kh5 64.Td2 Kg6 65.Tde2 Kg7 66.Tb2 Kf8 67.Tf1 Ke7 68.Td2 Ke8 69.Tb2 Kd7 70.Td2+ Kc6 71.Tc1+ Kb5 72.Tf1 Kc4 73.Tff2 Kc3 74.Tde2 Kb4 75.Tf1 Kc4 76.Td2 Kc3 77.Tdf2 Kb4 78.Tb2 Ka3 79.Tbf2 De3 80.Tf3 De4 81.Kh2 Ka2 82.T1f2+ b2 83.Te3  en zwart geeft het op.

Als John Nunn op de 20e zet met een bestorming van de koningsvleugel begint, lijkt hij snel te winnen. Maar M-Chess biedt meer tegenstand dan verwacht. In de diagramstelling komt de computer met een verrassende verdediging, die Nunn nog heel wat werk oplevert.

Nunn - M-Chess v 32

1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 g6 6.Le3 Lg7 7.f3 0-0 8.Dd2 Pc6 9.Lc4 Ld7 10.h4 Tc8 11.Lb3 Pe5 12.0-0-0 a5 13.a4 Pc4 14.Lxc4 Txc4 15.b3 Tc7 16.Pdb5 Tc8 17.Kb1 h5 18.Ld4 Le6 19.De3 Pd7 20.g4 hxg4 21.h5 gxf3 22.Lxg7 Kxg7 23.hxg6 fxg6 24.Dh6+ Kf7 25.Dh7+ Ke8 26.Txd6 Lg8 27.Dxg6+ Lf7 28.Dg7 Txc3 29.Dxc3 exd6 30.Pxd6+ Ke7 31.Pf5+ Ke8 32.Td1 f2 33.Dd4 Lg6 34.Pd6+ Ke7 35.Dg7+ Tf7 36.Pxf7 Lxf7 37.Dg5+ Ke8 38.Df5 De7 39.Dxf2 Lg6 40.Dd4 Lxe4 41.Dh8+ Kf7 42.Dh5+ Kf8 43.Dxa5 Pe5 44.Dc3 Kf7 45.Tf1+ Kg6 46.Te1 Dh4 47.Tg1+ Kf6 48.Tf1+ Ke6 49.Dc8+ Pd7 50.Td1 Dh7 51.De8+ De7 52.Dg8+ Kf6 53.Tf1+ Ke5 54.Dg3+ Kd5 55.Dc7 b5 56.axb5  zwart geeft het op.

Derde ronde: Van der Wal - Mephisto Risc  0 - 1  Mephisto - Bakker  ½ - ½  Bronstein - Mephisto Berlin  1 - 0 M-Chess v 32 - Maliangkay  1 - 0 Cifuentes - Zarkov 1 - 0  Socrates - Voorn  1 - 0  Fidelity Elite - J. van den Berg ½ - ½  Wind - Chessmachine WK 0 - 1 Kieboom Fidelity Prestige 0 - 1  MChess 1.71X - Vaganian  0 - 1  Krabbe - Rexchess 1 - 0  Heuristc Alpha - Perez Garcia  0 - 1 Kallisto - Van der Giessen 0 - 1 Chessmachine King - Nunn 0 - 1 Piket - Mephisto Vancouver 1 - 0  Check-Check - Legemaat ½ - ½  Hitech - Pam  ½ - ½  Jongsma - Zugzwang  1 - 0 N.Kuijf - Novag Scorpio 1 - 0 Parson - Novag Diablo 1 - 0 Nimzo - Ligterink 0 - 1 Quest - A. van den Berg  ½ - ½ Loewenthal - Dappet  1 - 0  Van Wermeskerken -  L Chess 0 - 1

Twee jaar geleden maakte het programma Hitech van Hans Berliner grote indruk door op een gedeelde eerste plaats te eindigen. Reden voor Berliner om een jaar later zelf over te komen en als operator op te treden. Toen ging het al een stuk minder. Na de derde ronde van dit toernooi vraag je je af wat er met de reus van toen is gebeurd. Hitech staat tegen Pam op geen enkel moment beter en mag aan het eind zelfs blij zijn met remise.

Hitech - Pam

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.Lxc6 dxc6 5.0-0 f6 6.d4 exd4 7.Pxd4 c5 8.Pe2 Dxd1 9.Txd1 Ld7 10.Lf4 0-0-0 11.c4 Pe7 12.Pbc3 Pg6 13.Lg3 Pe5 14.b3 Ld6 15.Pd5 The8 16.f3 Le6 17.Td2 Lf7 18.Tad1 Lg8 19.Pec3 Lf8 20.Kf1 b6 21.f4 Pg6 22.f5 Pe5 23.Lxe5 fxe5 24.Kf2 Kb7 25.Pe3 Td4 26.Pc2 Txd2+ 27.Txd2 Kc6 28.Kf3 b5 29.Pe3 Ld6 30.a4 bxc4 31.bxc4 Tb8 32.Ke2 Tb3 33.Tc2 h5 34.Tc1 Lf7 35.Kd3 Tb2 36.Tb1 Txb1 37.Pxb1 Kb6 38.Pc3 c6 39.Ped1 Ka5 40.g3 Kb4 41.Pe3 Le7 42.h4 Lf6 43.Pc2+ Kb3 44.Pe3 Kb4 45.Pc2+ Kb3 46.Pe3 Kb4 en Pam had per ongeluk de zetten een keer teveel herhaald. Volgens de zwartspeler staat hij na 46. ..., Ld8 en 47....., La5 gewonnen. Daar valt iets voor te zeggen. Remise

Hoe sterk is zarkov? Daarover is moeilijk te oordelen, want het programma beschikt over een zeer matig openingsboek, dat bovendien niet is afgestemd op de specifieke trekken van dit programma. In vrijwel geen enkele partij bereikt het na de opening een bevredigende stelling. Dan valt het nog mee, dat het soms zo lang stand houdt. Ook Cifuentes moet tot het eindspel doorzwoegen, voor hij er met een kleine tacktische combinatie een eind aan maakt.

Cifuentes - Zarkov

1.d4 Pf6 2.Pf3 d5 3.Lg5 e6 4.Pbd2 h6 5.Lh4 Ld7 6.e3 Pc6 7.c3 Ld6 8.b4 a6 9.a3 g5 10.Lg3 De7 11.c4 0-0 12.Pe5 a5 13.c5 Lxe5 14.dxe5 Ph7 15.Ld3 axb4 16.axb4 f5 17.exf6 ep Pxf6 18.Tb1 e5 19.0-0 e4 20.Le2 Lf5 21.Db3 Pe5 22.Lxe5 Dxe5 23.Db2 Dxb2 24.Txb2 Ta4 25.Lb5 Ta3 26.Pb3 c6 27.Le2 Pg4 28.Lxg4 Lxg4 29.Pd4 Ld7 30.Pc2 Ta4 31.Ta1 Txa1+ 32.Pxa1 Kf7 33.Ta2 h5 34.Pb3 Tb8 35.Kf1 Kf6 36.Ke1 h4 37.Kd2 Ke5 38.Ta7 h3 39.g3 Lg4 40.Pa5 Lc8 41.b5 cxb5 42.c6 Kd6 43.cxb7 Ld7 44.Ta8 Kc7 45.Kc3 Txb7 46.Pxb7 Kxb7 47.Tg8 g4 48.Kb4 Kc7 49.Kc5 b4 50.Kxb4 en zwart gaf het op. 

Vierde ronde: A. van de Berg - Mephisto Risc  1 - 0 Cifuentes - Mephisto  0 - 1  Mephisto Berlin - Piket  0 - 1  MChess V32 - N. Kuijf 0 - 1 Zarkov - Jongsma 1 - 0 Vaganian Socrates 1 - 0  Fidelity Elite - Wind  ½ - ½  Chessmachine WK - Bronstein  0 - 1  Fidelity Prestige - Krabbé  1 - 0  Ligterink - MChess 1.71X 1 - 0  Rexchess - Parson  ½ - ½  Van der Giessen - Heuristic Alpha 0 - 1 Van der Wal - Kallisto 1 - 0 Pam - Chessmachine King  0 - 1 Mephisto Vancouver - Voorn  1 - 0  Bakker - Check-Check  1 - 0  Lowenthal - Hitech 0 - 1 Zugzwang - J. van den Berg ½ - ½  Maliangkay - Novag Scorpio  1 - 0  Novag Diablo - Kieboom  ½ - ½  Perez Garcia - Nimzo 1 - 0 Nunn - Quest 1 - 0  Dappet - Van Wermeskerke  1 - 0  LChess - Munninghof 1 - 0

Het spektakelstuk van de vierde ronde is de partij tussen Cifuentes en de Vancouver 68030. Vorig jaar had Cifuentes een nul tegen de Lyon 68030 gescoord en het wordt snel duidelijk dat hij uit is op revanche.

Cifuentes - Mephisto Vancouver 68030

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.e3 Jammer, op 4.Pc3 had ik wat speciaals voorgeprogrammeerd. 4. ....., Lf5 5.cxd5 cxd5 6.Db3 Dc7 7.Ld2 Pc6 8.Pc3 e6 9.Tc1 Le7 10.Lb5 0-0 11.0-0 Tfc8 Alles bekend. Binnen vijf minuten stond deze stelling op het bord. 12.Pe5 Dd6 13.f4 a6 14.Lxc6 bxc6 15.Pa4 het lijkt wat te gaan worden voor wit, maar de Vancouver reageert alert. 15. ...., Pe4 16.La5 f6 17.Pd3 Ld8 18.Lb4 Dc7 19.Pac5 Tcb8 20.Da4 Pxc5 21.Pxc5 Tb5 22.Tc3 Le7! Met het idee op c5 te slaan, waarna er lopers van ngelijke kleur op het bord staan. 23.La3 Ta5 24.Dd1 Lxc5 25.Txc5 Txc5 26.Lxc5 Da5 27.La3 Tb8 28.De2 Db5 29.Dxb5 cxb5 30.Lc5 Kf7 31.Tc1 Tc8 De Vancouver heeft zich meer dan voortreffelijk verdedigd. Van wit voordeel is geen sprake meer. Cifuentes wil echter koste wat het kost winnen. 32.Tc3 a5 33.Ta3 a4 34.Kf2 Ta8 35.Ke1 Le4 36.g3 h5 37.Ke2 g5 38.Tc3 Tc8 39.Tc1 gxf4 40.exf4 Lf5 41.Tg1 e5! Nu dacht ik dat Cifuentes wel in zou zien dat er niets meer te halen viel, maar nee..... 42.fxe5 fxe5 43.Ke3 e4 44.Tf1 Kg6 45.a3 Lh3 46.Tf4 Lg4 47.Kd2 Tc6 48.Ke3 Lf5 49.Th4 Te6 50.h3 Tf6 51.Le7 Tf7 52.Ld6 Le6 53.Lf4 Th7 54.Kf2 Ld7 55.Kg2 Te7 56.Kf2 Tf7 57.Ke3 Le6 58.Ke2 Lc8 59.Kd2 Te7 60.Le3 Tc7 61.Lf4 Td7 62.Ke3 Tb7 63.Ld6 Tb6 64.Le7 Te6 65.Ld8 Td6 66.Lc7 Tc6 Wit is niet erg opgeschoten met zijn winstpogingen. Hij verliest nu zelfs een pion, maar dat heeft nog niet veel te betekenen. 67.Lf4 Tc2 68.g4 hxg4 69.hxg4 Txb2 70.Th6+ Kg7 71.g5 Tb3+ 72.Kd2 Kf7 73.Tf6+ Ke7 74.Ld6+ Kd7 75.g6 Tb2+ 76.Ke3 Tb3+ 77.Kd2 Tb1 Nu wil Mephisto opeens geen remise! Inmiddels had Cifuentes nog maar twee minuten over, tegen Vancouver acht. 78.Lc5 Tg1 79.Ke3 Kc7 80.Tf7+ Ld7 81.g7 Wit lijkt eindelijk kansen te krijgen, maar in feite is het nog steeds niks. Zwart kan altijd een loper op e6 neerzetten. 81. ...., Kc6 82.Tf6 Kb7 83.Lf8 Tg5 84.Kf4 Tg4+ 85.Ke3 Le8 86.Td6 Lc6 87.Te6 Hier is wits eerste slordigheidje. 87. ...., b4! 88.axb4 a3 89.Tf6? Een tweede fout. Th6! was beter. 89......, Tg3! 90.Kd2? En nu is er geen houden meer aan. Het beste was nog Kf2 of Kf4, waarop zwart Txg7! kan spelen Daarom staat de witte toren verkeerd op f6! 90. ...., e3+ 91.Kc3? e2+ 92.Kd2 a2 93.Tf7+ Ka8 94.Tf3 a1(D) 95.Kxe2 Tg2+ 96.Ke3 De1+ 97.Kf4 De4 mat (Noomen)

John Nunn speelde heel geconcentreerd en leek af te stevenen op een degelijke overwinning. Hij kwam een sterke vrijpion voor te staan. Maar Quest, het enige zuiver selectief rekenende programma in dit gezelschap, had nog een verrassing achter de hand.

nunn

Nunn - Quest

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Pc3 Pf6 4.Lb5 Pd4 5.La4 Lc5 6.Pxe5 0-0 7.Pd3 Lb6 8.e5 Pe8 9.Pd5 d6 10.Pe3 f6 11.exd6 Pxd6 12.0-0 Ld7 13.Lxd7 Dxd7 14.c3 Pe6 15.Pe1 Tad8 16.d4 c5 17.d5 Pf4 18.c4 Tfe8 19.Pd3 Pxd3 20.Dxd3 Lc7 21.b3 Pe4 22.Lb2 Dd6 23.g3 Dd7 24.Tfe1 Le5 25.Lxe5 Txe5 26.f3 Pd6 27.Pg4 Tee8 28.Pf2 b5 29.Pe4 bxc4 30.bxc4 Pxe4 31.Txe4 Txe4 32.Dxe4 Te8 33.Dd3 g6 34.d6 Kg7 35.Td1 h6 36.f4 g5 37.Df3 Te6 38.Dd5 gxf4 39.Dxc5 Beter 39.gxf4 39. ...., fxg3 40.hxg3 Te4 Er dreigt nu Dg4. 41.Dd5 Dg4 42.Dd3 Te2! En nu dreigt er Dh5. 43.d7 Te3? Zoals Ligterink in De Volkskrant aangaf, kan zwart met 43. ....., Dh5 remise maken., bijvoorbeeld 44.Dxe2 Dxe2 45.d8(D) en eeuwig schaak op de velden e2, e3, f3 en h5. Maar het is bekend dat al dat rekenwerk, met de vele velden voor de meeste computers te moeilijk is. Met de rest had Nunn geen problemen. 44.Dxe3 Dxd1+ 45.Kh2 Dxd7 46.c5 a6 47.De4 Dd2+ 48.Kh3 Dxa2 49.c6 Df7 50.Df5 De7 51.Dc8 De4 zwart geeft op.

 

Vijfde ronde: Mephisto Risc - Wind  0 - 1 Mephisto - Vaganian ½ - ½  Maliangkay - Mephisto Berlin  1 - 0  Parson -M Chess v 32 0 - 1 Bronstein - Zarkov 1 - 0 Socrates Ligterink ½ - ½ Voorn - Fidelity Elite 1 - 0  Jongsma - ChessMachine WK  0 - 1  Fidelity Prestige - Bakker ½ - ½ Munninghof - M Chess 1.71X  1 - 0 RexChess - Pam  1 - 0 J. van den Berg - Heuristic Alpha ½ - ½  Kallisto - Loewenthal  1 - 0  Chess Machine King - A. van den Berg  1 - 0  Mephisto Vancouver - Nunn  ½ - ½  N.Kuijff - Check-Check  1 - 0  Hitech - Perez Garcia  1 - 0  Krabbé - Zugzwang  0 - 1  Novag Scorpio - Van Wermeskerke 1 - 0 Novag Diablo Van der Giessen  0 - 1 Kieboom - Nimzo  1 - 0  Quest - Cifuentes  1 - 0 Dappet -  Van der Wal  0 - 1 Piket - LChess  1 - 0.

Dit was de beste ronde voor de computers. De nederlaag blijft beperkt  12½ - 11½. Enkele topspelers komen niet verder dan remise: Vaganian, Nunn en Ligterink. En Cifuentes moet zelfs zijn tweede achtereenvolgende nederlaag slikken.

Quest - Cifuentes

1.e4 g6 2.d4 Lg7 3.c3 d6 4.f4 Pf6 5.Ld3 0-0 6.Pf3 c5 7.dxc5 dxc5 8.e5 Pg4 9.De2 Pc6 10.0-0 f6 11.Td1 Db6 12.Lc4+ Kh8 13.h3 Ph6 14.exf6 exf6 15.Le3 Te8 16.Df2 Dc7 17.Lxc5 Dxf4 18.Pa3 Pf5 19.Lf7 Td8 20.Txd8+ Pxd8 21.Ld5 Le6 22.Lxe6 Pxe6 23.Lxa7 Lf8 24.b4 Pd6 25.Le3 Df5 26.Db2 Dd3 27.Te1 Pe4 28.Lc1 Ld6 29.De2 Dxe2 30.Txe2 f5 31.g4 Pf4 32.Lxf4 Lxf4 33.Pb5 Kg7 34.c4 Kf6 35.Kg2 h5 36.a3 Td8 37.Pbd4 38.gxf5 gxf5 39.Ph4 Tg8+ 40.Kf3 Lc1 41.Phxf5 Pg5+ 42.Kg2 Lxa3 43.Pe7 Td8 44.Pd5+ Kg6 45.h4 Pf4 46.Te6+ Kg7 47.Te7 Tc8 48.Pf5+ Kg6 49.Txf7 Txc4 50.Tf6+ Kh7 51.Th6+ Kg8 52.Tg6+ Kf8 53.Tf6+ zwart geeft op.

Rafael Vaganian leidt op de 19e zet een combinatierijke fase in en komt in een eindspel terecht, dat ongetwijfeld gewonnen staat. De Mephisto geeft dat ook aan. Maar op de een of andere manier  komt Vaganian niet verder en zo rond de 50e zet heeft Mephisto de remise in zicht.

vaganian

Mephisto - Vaganian

1.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.cxb5 a6 5.Pc3 axb5 6.e4 b4 7.Pb5 d6 8.Lf4 g5 9.Le3 Pxe4 10.f3 Pf6 11.Lxg5 Lg7 12.Lc4 Pbd7 13.Lb3 La6 14.a4 bxa3ep 15.Pxa3 Pe5 16.Pe2 Pd3+ 17.Kf1 0-0 18.Tb1 Tb8 19.Lc4 Pxb2 20.Txb2 Txb2 21.Lxa6 Da8 22.Lc1 Tfb8 23.Lxb2 Txb2 24.Dd3 Pxd5 25.Lc4 Pb4 26.De3 d5 27.Lb5 e6 28.Dxc5 Dxa3 29.Dc8+ Lf8 30.Kf2 Pd3+ 31.Lxd3 Dxd3 32.Te1 Dd4+ 33.Kf1 De3 34.f4 h6 35.Dc3 Lc5 36.Dxe3 Lxe3 37.g3 Kg7 38.Td1 h5 39.Td3 Lb6 40.h3 Kf6 41.g4 h4 42.Ta3 Ke7 43.g5 Kd6 44.Td3 Lc5 45.Ke1 Tb1+ 46.Kd2 Lb4+ 47.Ke3 Th1 48.Kf2 Th2+ 49.Kf1 Lc5 50.Ke1 Th1+ 51.Kd2 Lb4+ 52.Kc2 Kc5 53.f5 Th2 54.Kd1 Th1+ 55.Kc2 Te1 56.Pd4 Kc4 57.fxe6 fxe6 58.g6 Tg1 59.Pxe6 Tg2+ 60.Kd1 Txg6 61.Td4+ Kc3 62.Td3+ Kc4 63.Td4+ Kc3 64.Td3+ Kb2 65.Pf4 Tg3 66.Ke2 remise.

Kan van Vaganian nog gezegd worden, dat hij de overwinning verspeelde door nonchalant spel, Nunn mag zijn handen dichtknijpen met zijn halve punt. Hij komt in het eindspel een pion achter, maar weet door actoief stukkenspel het evenwicht te handhaven.

Mephisto Vancouver 68020 - Nunn

1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 e5 5.Pb5 d6 Dit wordt ook wel de Kalasjnikov-variant genoemd. Het lijkt op de Svesjnikov-variant, maar het verschil is dat zwart zijn paard nog een tijdje op g8 houdt. 6.c4 Le7 7.P1c3 a6 8.Pa3 Pf6 9.Le2 0-0 10.Le3 Le6 11.0-0 Het verschil met de Svesjnikov is nu duidelijk: zwart heeft zijn pionnenstructuur intact gehouden. Daar staat echter tegenover dat acties met b5 of d5 nu onmogelijk zijn. 11. ....., h6 12.Pc2 Tc8 13.b3 Pe8 14.Dd2 Lg5 Ruilt wits goede loper af. 15.Lxg5 Dxg5 16.Dxg5 hxg5 17.Tad1 g6 18.Td2 Kg7 19.Tfd1 Uitstekende openingsbehandeling van de Vancouver, die met eenvoudige middelen een betere stelling heeft opgebouwd. 19. ....., f6 20.Pd5 Lxd5 21.Txd5 f5 22.f3 Pe7 23.T5d2 Kf6 24.Pe3 f4 25.Pg4+ Kg7 26.b4! Het wordt kritiek voor zwart, want wat moet hij spelen? 26. ..., b6 Offert een pion. Ik weet overigens niet of Nunn hier doelbewust op aanstuurde, of dat hij wits volgende actie over het hoofd heeft gezien. 27.c5!? bxc5 28.Lxa6 Ta8 29.Lb7 Tb8 30.bxc5 Txb7 31.cxd6 Pc6 32.d7 Pf6 33.Pxf6 Txf6 33. ...., Kxf6? 34.Td6+ 34.d8(D) Pxd8 35.Txd8 Ta6 Wit heeft een pion gewonnen , maar zwart heeft zijn spel bevrijd. 36.T1d7+ Txd7 37.Txd7+ Kf6 38.Td2 g4! De remise makende zet. Anders speelt wit h3 met eenvoudige winst. 39.fxg4 Ta4 40.Te2 Kg5 41.h3 Kh4 42.Kf2 Ta3 43.Tb2 Ta4 44.Td2 Ta3 45.Te2 Ta4 46.Tb2 Txe4 47.Tb5 Ta4 48.Txe5 Txa2 49.Kf3 g5 50.Tc5 Ta3+ 51.Kf2 Ta2+ 52.Kf3 Ta3+ 53.Kf2 Ta2+ 54.Kg1 f3 55.gxf3 Kg3 56.Kf1 Tf2+  en remise. De g-pion gaat verloren. (Noomen)

Zesde ronde: Mephisto Risc - Krabbé 1 - 0 Mephisto - Bronstein 0 - 1 Van der Giessen - Mephisto Berlin 0 - 1 Wind - M Chess v 32 1 - 0 Zarkov - Munninghof ½ - ½  Bakker - Socrates 1  - 0  Kieboom - Fidelity Elite ½ - ½  Chess Machine WK - Piket 0 - 1 Ligterink - Fidelity Prestige 1 - 0  M Chess 1.71X - Voorn ½ - ½  A. van den Berg - Rexchess 1 - 0 Heurestic Alpha - Van der Wal  1 - 0 Kallisto - Parson 1 - 0 N.Kuijff - Chess Machine King  1 - 0  Cifuentes - Mephisto Vancouver  1 - 0 Check-Check - J. van den Berg  1  - 0 Nunn - Hitech 1 - 0 Zugzwang - Maliangkay  1 - 0 Perez Garcia - Novag Scorpio  1 - 0 Van Wermeskerke - Novag Diablo  0 - 1 Nimzo - Loewenthal  0 - 1 Vaganian - Quest  1 - 0 Pam - Dappet 1 - 0 L-Chess - Jongsma  0 - 1

Twee toernooien lang heeft David Bronstein geëxperimenteerd  met de computers. Dit jaar heeft hij zijn creatieve spel weliswaar niet laten varen, maar hij heeft toch iets minder risico genomen. De beloning blijft niet uit. Door een overwinning op het paradepaardje van Mephisto beëindigt hij het toernooi als enige met een score van honderd procent.

Mephisto - Bronstein.

Analyse David Bronstein 

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 c5 4.exd5 exd5 5.Pgf3 c4 Ik heb liever geen schaakje op b5. 6.Le2 Pc6 7.0-0 Ld6 Wit staat iets beter , maar de gesloten stelling biedt zwart mogelijkheden. 8.b3 cxb3 9.Pxb3 Typisch een computerzet; een mens doet direct axb3. 9. ...., Pge7 10.c4 0-0 11.c5 Te snel. Beter is Lg5 of cxd5. 11...., Lc7 12.Ld3 Voorkomt Lg4 vanwege Lxh7. Na 12. ....., Pg6 is 13.Pg5 sterk, bijvoorbeeld.13. ....., h6 14.Pxf7 Kxf7 15.Dh5 Df6 16.f4 , enz.12.. ....., Lf5 13.Lg5 f6 14.Lh4 Te8 Met de bedoeling Le4.15.Te1 Verrassend dat de computer dit plan door heeft. 15. ...., Dd7 Een afwachtende zet. 16.Lg3 a5 17.Lxc7 Dxc7 18.De2 a4 19.Pbd2 Lg4 20.De3 Niet Df1 vanwege Da5. 20. ...., Pb4 21.Tab1 Waarschijnlijk is Lb1, gevolgd door een zwart a4-a3 beter, maar een computer houdt niet van zo'n stelling. 21. ......, Pec6 22.Dxe8+ Txe8 23.Txe8+ Kf7 24.Lb5 Niet 24.Te3 wegens 24. ....., Pxd3 25.Txd3 Lf5 enz. 24.. ....., Kxe8 25.Txb4 Da5 26.Tb1 Kd8 27.Lxc6 bxc6 28.h3 Lc8 29.Tb6 Dc3 30.Txc6 Da1+ 31.Pf1 a3 32.Td6+ Kc7 33.Tb6 Lf5 34.P3d2 Ld3 35.Tb3 Lxf1 36.Pxf1 Dxa2 Wit geeft het op.

Nico Kuyf heeft het hele toernooi degelijk gespeeld en eindigt op een gedeelde tweede plaats. De Chessmachine ziet een eenvoudige combinatie over het hoofd.

N.Kuyf - Chessmachine King

1.d4 Pf6 2.Pc3 d5 3.Lg5 Pbd7 4.Pf3 h6 5.Lh4 e6 6.e3 Le7 7.Ld3 c5 8.0-0 0-0 9.Te1 a6 10.a4 c4 11.Lf1 Ld6 12.e4 Db6? Een merkwaardige zet. Zwart laat e4-e5 eenvoudig toe. Weliswaar krijgt hij in ruil enkele pionnen, maar dat biedt toch niet voldoende compensatie. 13.a5 Dxb2 14.Pa4 Db4 15.e5 g5 16.Lg3 Lb8 17.exf6 Lxg3 18.hxg3 Dxa5 19.Pc5 Dd8 20.Pxd7 Lxd7 21.Pe5 Lb5 22.Dh5 Dxf6 23.Pg4 Dxd4 24.Pxh6+ Kg7 25.Dxg5+ Kh8 26.Tad1 Dg7 27.Dh4 Dh7 28.Te5 f5 29.Txe6 Zwart geeft het op.

Was het eigenlijk wel een toernooi tussen mens en machine? In sommige partijen speelde de menselijke factor ook aan de computerkant mee. Zoals in deze partij. In hoge tijdnood van Ligterink, hij had aan het slot nog één minuut tegen de Prestige ongeveer zes, ging er bij het bedienen van de computer zoveel tijd verloren, dat Ligterink uiteindelijk zelfs nog op tijd won.

Ligterink- Fidelity Prestige

1.d4 d5 2.c4 Pc6 3.Pc3 dxc4 4.Pf3 a6 5.d5 Pb8 6.e4 b5 7.a4 b4 8.Pb1 Pf6 9.Dc2 c6 10.e5 Pxd5 11.Lxc4 Lg4 12.Pbd2 g6 13.h3 Lf5 14.Db3 Lg7 15.0-0 Pd7 16.Te1 Pc5 17.Dd1 0-0 18.Pb3 Pxb3 19.Dxb3 Dd7 20.Lg5 h6 21.Lh4 a5 22.Tad1 Tad8 23.Pd4 Le6 24.Lg3 Kh7 25.Dc2 Dc8 26.Ld3 Ld7 27.Dc5 Db7 28.Pb3 Ta8 29.Dc2 Db6 30.e6 Lxe6 31.Lxg6+ fxg6 32.Txe6 Tf6 33.Tde1 Tc8 34.Lh4 Txe6 35.Txe6 Lf6 36.Lxf6 exf6 37.Pc5 Dc7 38.Pe4 f5 39.Pd6 Tf8 40.g3 Dd7 41.De2 f4 42.De4 Dg7 43.g4 f3 44.Pe8 Dg8 45.De5 b3 46.h4 Tf4 47.Kh2 Df7 48.Kg3 Txa4 49.Pf6+ Pxf6 50.Txf6 Dg7 51.De6 Te4 52.Dxc6 Td4 53.Dxf3 Dc7+ 54.Kg2 Dc8 55.Kg3 a4 56.Tf7+ Kg8 57.Tb7 en zwart overschreed de bedenktijd.

 

Eindstand: 1.Bronstein 6 2.Kuijf, Piket, Vaganian 5½  5.Bakker, Ligterink, Nunn 5 8.A. van den Berg, Cifuentes, Mephisto, Perez Garcia, Wind 4 13.Jongsma, Munninghof/v.der Laan, Zugzwang  16.Heuristic Alpha, Check-Check, Chessmachine King, Chessmachine WK, Hitech, Maliangkay, Mephisto Berlin 68000, Quest, Voorn,Zarkov26.J.van den Berg, Fidelity Prestige, Kieboom, M-Chess 1.71X, M-Chess v 32, Mephisto Risc 1MB, Mephisto Vanvouver, Pam, Socrates, van der Wal  2½  36.Fidelity Elite, Van der Giessen, Kallisto, Krabbe, L-Chess, Loewenthal, Novag Scorpio, Rexchess   2  44.Novag Diablo, Parson 1½ 46.Dappet, Nimzo 48.Van Wermeskerke 0.